An Fear a Dhíol a Chuid Níonach

sí aitha lugean doithe."
Bhí deireadh duil bainte ag an mathair bhocht
do'n ghiorsaigh agus do 'n ochtar mat. Bhí sí
chinnte gur cailleadh an ghiorsach ar scor ar
bith. Níor fhág sí an baile ariamh go dtí sin agus
gan í ach iongantach ó
lé amháin bhí sí na seasamh ag an fuinneóigh
agus a chroidhe a bheiseadh agus seo anuas cuicí
taobh na malacha' chtar mac agus an nighean.
agus ar mhéad agus bhí de luthghaire uirthí thuit sí
i leighe agus níor tharraing sí an dara h-anál
éithean i
fear a dhíol a chuid nigheannach.
Bhí fhear uair amháin ann agus bhí
saoghal iongantach bocht in Éirunn an uair sin.
bhíodh sé a' obair an duine bocht é féin agus
triúr nigheannach a bhí aige. Nuair a bhéadh
an lá fhada ann, bhí deic bfighne aige agus
dhá thuistún ag na giorsacha. Nuair a bhí
an lá geiridh ní rabh aige-san ach dhá tuirtún
agus sé phighne ag na giorsachaí
Bhí sé féin agus iad féin a' teacht 'na' bhéile
tráthnóna amháin ó na gcuid oibre a lé
chain na h-oidhche. Casadh fear galánta orta.
chuir sí aise cé rabh sé féin agus na giorsachai
"Agus d'innis sé gur ar shiubhal ag obair
"Bhfuil páighe maith agais 'deir sé.
"Bhail nuair atá an lá fhada bíonn deic
bighinne agam-sa agus dhá tuistín ag na giorsachai
agus nuair atá an lá goirid tá dhá thuistuin
agam-sa agus sé fighinne acasan.
"an dtabhairfidh tú dom-sa í seo," adur sé leis an
bhean is sinne, agus bhéarfaidh mé fiche punta duit
"Bhail ná tá sí féin shásta, deir sé, "tá mise sásta."
chroidhe buiste
"Tá mé sásta cinnte, dur sí "na tá mo marbh
ag obair ar bheagan ar a son."
"Níor chuir sé ceist am cé é féin ar chor
ar bith na dhath an bith aca dtaoibh do, ach na
fiche puinta glachadh agus an nighean a thabhairí de.
tháinig sé féin agus a' bheirt eile na bhaile. Chuaidh an
mhathair a ghleasadh dinneara díobhtha. Cá bhfuil
an bhean eile."
"Dubairt sí go rabh sí tuirseach anocht agus
chuaidh sí chuig na h-al," adeir sé, dubhairt
sí nach rabh sí a teacht anuas anocht.
"Ní thearn sí iongantas ar bith do sin. D'imthigh
sí féin agus an bheirt eile an lá thar na bhárach.
agus tráthnóna an lá tarr na bhárach a teacht
daobhtha casadh dúilach do'n tseórt ceannain céadia
díobhtha ins an áit ceadna.
Cé h-áit a rabh tú féin s na giorsachaí?"
"Maise bhí nuid ar shiubhal ag obair, a deir sé
ag iarraidh a bheit a saothuighadh páighe bheag achan
lé
"goide an páighe atá agat?"
Nuair atá an lá fada tá deich bpighne
agam-sa agus dá thuistún ag na giorsachai,
nuair atú an lá goiríd níl agam-sa ach dá
thuistínn agus sé pighinne aca san.
"an dtabhairfidh tú domh-sa í seo," ar seisean
leis an dora bean, "agus bhearfaidh mé fiche
punta duit."
"Má tú sí féin sásta deir sí "thá mise sásta.
"Tá mé féin sista cinnte, deir sí "ná tá mé
iongantach muirseach.
"Thug sé do i níor chuir sé ceist air sé é féin
mé dhath ar bith fá dtaoibh do ach chor ar bith."
tháinig sé na bhaile. Bhfuil beirt aca ar
siubhal anocht adeir an mhathair í
"Tá, dubhairt an bhéan eile go rabh s tuirseach
anocht agus nach iabh sí a teacht anuas.
"Cá dtig lé sin mairstin i gcoinnuidhe deir
an mhathair."
rinne sí réidh a indinnear daobhtha agus ní
rabh fhágtha ach é féin agus an bhean óg an maidín
seo le ghabhail amach maidín lá tharr na bhárach
chuaidh an bheirt amach. A' teacht ’na' bhaile
daobhtha bhí an bhean óg a' dhúil go geasfaidh fear
an oidhche seo fosta ortha, bhí sise a' coimheadh
go rabh sí fágtha léithe féin. Ach b'fhíor daoithe casadh
chuir sé ceist cé rabh sé féin agus an ghiorsach
agus d'innis seisean cé h-áit a rabh siad ag
abair goide an pháighe ata agaibh."
nuair atá an lá fhada tá deich bpighne 'sa
lá agam-sa agus dhá tuistiún aicí-sé, agus
nuair atá an lé goiríd tá dhá tuistúin
agam-sa agus sé ghne aicí sí.
Bhail ná bheir tú domh-sa í beacfaidh mé ate
funta duit."
"Maith go leór," adeir sé, ná tá sí féin sásta
"Tá mise sásta.
"Tá mé sásta cuinte, dur sí "na tá mé
thuirseach ag obair agus anois gan agam ach mé féin.
Thug sé do í agus ní rabh fhios aige sé é féin ó'
gréin anuas. Tháinig sé 'na bhaile leis féin.
"na nach bhfuil leat ach tú féin anocht," adeir
an mhathair."
"Níl," adur sé.
"Cá bhfuil an trír?" adeir sí
"Ó ní tháinig ceachtar do'n triúir anuas anocht
"níl sin fhior," adeir sí "goide d'éirigh de mo
Chuid giorsaí ar char ar bit, d'éirigh rud
iongantach caobhtha, tá sé go maith agat an
firinne innse.
"Bhail tá sé iom maith agam an fhiruine
imise, "deir sé, "na ní ceilte a bhí sé, "dhíol mé
iad. Thoisigh sí a chaoineadh agus a chaoineadh
nuair a bh sí tamall a' caoineadh d'iarr sé
uirthí siall a bheith aicí go mb'fhéidir go rabh na
giorsachaí ní bhfearr go rabh siad féin sásta ar
scor ar bith go rabh siad ní b'fhiarr na a
sgan pa ma láimh agus slio bheag de mhaide uis
a láimh eile í a caithean slisneach a' cipín seo a
bhí na láimh anuas ar an urlar agus ach aile
slis ariamh acha ag imtheacht na colan amach
ar a teileór."
"Bhail goide an obair atá ortsa?" ar seisean.
"Ó tá 'n abair orm-sa," ar sise "nach b'fhágain
leidhigh díthe tá mis fá geasa a bheith a chaidhche ar
an obair seo. Bhí mé thógtha lé buachaill annseo.
adubhairt s, "agus bhí cin mór agam féin uir
agus bhí buachaill aile a' tarraingt orm agus b'fhearr
lé m'athair an fear eile a bheith agam na an
ceann a bhfearr liom féin ach dia d'imthigh mise
agus rinne mé mo chomhairle féin agus pós mé an
stócach a labh mo chroidhe istig ann. D'imthigh
annsin a suil leail eile a bhí agam agus cuir
sé m-fhear bocht faoi geasa a bheith 'na calan a
choidhche na seasa ar gheafta m'athra go bhfightidh
na tú grainn chonna a bhí i dtaba na h-ios.
shláinnte thíos an tháin a' tobair agus sin rud
cuidim féin nach bhfaghthar a choiache. Agus dá
bhfuightidh sin agus a thabhairt do'n choluain lé aithe
bhína geasa do agus gheóbhainnse réidhthigh leis an obair
"cé do a dtug sé iad ach a dtabhairt uadh bean
indiaidh na mná eile agus gan ceist ar bith a chuir
"Bhail dhéanfaidh mise mo dítheall," ar seisean, le mo
roga ceist a chuir agus chuariochaidh mé iad má tú
siad beo ar druim an domhain indin.
"Thug leis píosa an lá thar na bhárach agus d'imthigh leis
nuair a tháinig ochras ar sud síos gus ith sé an
píosa. Tháinig fear beag bocht díoblaidhe féid leis
Chuir sé ceist air an dtabharfadh sé do chuid.
"Bhéarfaidh mé duit uilig é, deir sé, "na tá dúil
agat am.
"Ní thabhairfidh deir an fear ule "níl mé iarraidh ach
chuid de.
"Bhail suidh síos annsin," adeir sé, "agus rannfaidh
muid é go choithroin agus this linn."
Shuidh sé síos agus ránn sé an phíosa leis an
fear bhocht. Nuair a bhí a gcuid deánta d'eirigh
eiean na seasamh.
"An miste do fhiafuighí deir an fear bocht
"Chá bhfuil do thrall."
"Ní miste, deir sé, a' toiseacht agus ag innse do
d bhail," adeir sé, "bhéanfaidh mise fáinne duit
a'' tarraingt amach fáinne as a póca, "chuir
an an fháinne sin agus ait ar bith ar mian.
leat a ghabhail tabhair thart tú luaire," ar
do mhéar é agus ní mhoitheochaidh tú go bhfaghaidh
tú ní féin cá bith áit atá tú iarraidh.
Chuir sé an fhainne air. Agus nuair a
thionntóidh an fear bocht a chúl leis thug sé
tart an fháinne trí h-uaire ar a mhéar agus
dubhairt sé leis gur mhaith leis an deirbhshúir a
Ba sinne aige feiceail ná bhí sí beo an dhuin
an domhain. Níor moithigh sé dhath ar bith go
bhfuair sé é féin na seasamh ag bun caisleán.
Eitean ishí
ar lean ó eithean go."
Bhail sé ag an dais agus cailín seirbhís anach.
"Bhfuil bean an ioige istigh."
"Té,
gabh isteach agus abhair léithe a thuit amach
go bhfuil a dhearbhrathair a h-iarraidh
Chuaidh sí si isteach agus d'innis sí daoithe go
rabh a dhearbhrathair amuigh annsin a h-iarraidh."
"Níl a dhath de'n tseórt amhlaidh, "deir sí "ní rabh aoi
deanbhrathair agam-sa ariamh."
"Tháinig an suirbhfeach amach dubhairt sí leat", adeir
sí nach rabh as dearbhrathair uicí-s ariamh nach
rabh a dhath de'n tseat amhlaidh.
gabh inteach agus abair léithe a theacht amach go bhfuil
mise 'a h-iarraidh agus deifre dhéanamh."
"Tháinig sí amach fá duireadh go mí sásta. D'amharc
sé uirthí agus chuaidh sé a gháiridh. D'aithinn achan
duine aca an duine eile. Chuir sí ceist air sé
h-uair a bhí seisean ann na cá h-as a dtáinig sí.
agus d'innis sé go dtáinig sé as an bhaile
"goide mar fuair tú amach mé."
dubhairt sé go rabh sé a' siubhal leis ariamh go dtí
go dtug sé baramhail cé a áit a rabh ise agus
chuaidh sé a gháiridh.
"Bhail bhéarfaidh mé isteach tú deir sí ach na
dhéan iongantas do dhath ar bith a bhfeicfidh tú."
Sin an saothar is luga dom, "deir sé.
Thug sí isteach é agus rinne sé a mhór do."
Níorbh fhada go dtí go dtáinig madadh beag deas
isteach rath an madadh aníos go dtí é agus thaisigh
sé a lighe agus a dhéanamh cuideacha leis thug sía
chuid dan mhadadh annsin agus d'imthigh an madadh
amach arais. D'fhan seisean annsin go maidín.
agus nuair a bhí a bhricfeasta deana an lá
thar na bhárach dubhairt sé nach dtinfadh leis
an dara h-oidhche a chodladh sa teach sin. Tháinig
an adadh isteach arais. D'iarr a' madadh air
trí ghas a tharraingt as é bhún a chluaise go dtí
bun a' rubaill agus a gcuir isteach i mbócsa
"agus gan iad a chailleadh. Agus am ar bith."
a dubhairt sé, 'a mbéidh cuidiú a’ teastail uaith
sgairt ar chú beag na h-ailte glaise agus
"Dhéanfaidh mise mo dhítheall duit."
tise
D'imthigh an dúlach arais agus d'fhág sé," ag na
deirbhshur. Thug sé thart an fáinne ar a mhéar trí
nuaire agus níorbh fhadar chuaidh sé go bhfuair sé é
féin ag caislean do'n tseórt cadna bhuail sé
ag an dorus. Tháinig seirbhíreach amach.
"A' bhfuil bean a' toighe istig?"
"Tá."
"Abair léithe a theacht amach go bhfuil a dhear
"bhrathair annseo 'a h-iarraidh."
"Chuaidh sí isteach agus d'innis sí doithe go rabh
a dhearbhrathair amuigh annsin é h-iarraidh.
"Níl a laithid dé chéal ann," adeir sí, "níl diaidhathair
ar bith agam-sa, cá bith atá ann ladh sé ir shiubhal."
Chuaidh s amach aríst. Deir bean a' toighe dur sí
aicí.
nach rabh aon dearbhrathair agata ariamh tú bheith ar
suibhal. Abair le bean i leige theamh amach go
bhfeicfidh mé i deir sé, "sin a bhfuil mé iarraidh uirthí
"Tháinig sí amach agus ní luathche coinnaic sí é na
d'aithinn sí é. Thug sí isteach é agus chuir sí cuit
air fuide mar fuair sé ama. í
"Ó ní rabh mé i bhfad a d'fhaghail amach, a dheir sé
agus chuaidh sé a gháiridh. Bhí mé ag mo dheirbhshuir
aile aréir.
"Bhail," adeir sí, "ní rabh deanbheathair ar bith
agam-sa nuair a d'fhág mé an baile.
"Tá fhios agam nach rabh," adeir sé, "ach tháinig
mise ann ó shoin. Agus bhéarfaidh mé sibhse na
bhaile sul a stadaidh mé."
"Bhail b'fhéidir," adeir sí go mbéadh obair agat."
Níorbh fhada gur leath seabach beag deas isteach.
tháinig an seabach aníos agus seasaigh sé ar a ghlín
agus chluimrigh sé é féin agus léim sé annsin suas
ar phionn a agus chuaidh sé a shuinim. Thug sí a chuil
do'n iseabhach agus cuinail sí a lán d agus chuaidh
an seabhach amach arais.
"Anois," adeir sí, "na dhéan iongantas do rud ar
bth a bhfeicfidh tú annseo go muithigh tú aríst
Chuaidh sí a luighe an tiathnónn sin. Agus nuair
a d'éigh sé ar maidín tháinig an seabach isteach
aríst. Thárraing trí cleithí as mo dhinn-sa anois
adeir sé, "agus na caill na cleithí sin ar a bhfaca tú
arain agus má bhíonn tú i ngubhean ar bith a dtig
liom-sa riarr dhuit, sgairt ar seabhach breach an
tsleidhe fuaidh agus dhéanfaidh mise mo deall duit
"Tá go maith," adeir sé. D'imthigh leis na dhiaidh
sin agus thug sé thart an fáinne túí h-uaire ar
a mhéar arais agus níorbh fhada go bhfuair sé é
féin ag an tríomadh caislean Bhí fhios aige go rabh a
iarraidh aige annsin. Bhuail sé ag an deis mar
an gceada agus tháinig an seirbhfeach amach. D'iarr
sé uirthí a rádh lé bean a' toighe a theacht amach. Ní
rabh sise sásta theacht a' fá dheireadh tháinig sí bhí sí a'
dhéanamh nach rabh aon dearbhrathair aní Nuair a
chonnaic sí é d'aithinn a é mar an suada agus
chuir sí ceist goide mar fuair sé amach í.
Fuair mé amach an bheirt eile chead uair," a
deir, "tá sibh mar dtúúr agam anois agus is goirid
go dteidh mis 'na' bhaile lam féin agus sise chuig mo
mhathair."
"Ba mhaith an fear sgéil tú deir sí, "ach na
déan iongantas do dhath ar bith a bhfeicfidh tú amise.
fad agus bhéas tú ann.
"Bhail thig liom fanacht fada go leór annseo, a
duir sé, "Nuair atá an trúr agaibh agam is cuma lios
"Níorbh fhada go dtáinig brad'n theach leim sé féid a
teach agus d'amharc seisean air. Chuail sia sise
a lamh do agus thus sí a chuid do agus chuaidh an buad
amach arais. Maidin lá thar na bhárach. Bhí fhios aige
gur chuina do sé h-uair a rachadh sé 'na bhaile an
uair seo bhí sé a' siubhal thart agus tháinig a' bhrathan
go dtí é. Thóg trí lannteacha do mo duinn,
adeir a' beadan agus chuir in dtaisgidh é agus na
caill é ar a bhfaca tú ariamh. Agus goibhean ar
bith a mbéidh tú ann a dhiocfadh liom-sa cuidiú
leat, sgairt an buadan caoch an easa ruaidh agus
dhéanfaidh mise mo dhítheall duit."
"Tá go maith," adeir a bhuachail, agus thóg sé trí
lainntracha do dhuinn a' bhradin.
Bhí sé a siubhal leis amuigh agus chonnaic sé
caislean deas ar eilean amuigh 'san fhairrghe chuaidh
sé isteach chug an deirbhshiúr arais, rach insamach
an áit a bhfuil an caislean sin dheána dein lé
"ionnadach go leór, a dhui a "agus bhí sé ináit
níos ianadaighe an chuid eile do'n bhliadhain. I
gcionn thán-seachtadh bliadhain," adeir sí a nuchtas
an caislean sin, tá an caislean sin faoi geasa
"agus tú cailín sí annsin agus í faoi gheasa ag fathach.
"Maise nach mór an tuaighe, "deir sé "nach dtig liom
í a thabhairt liom.
"Bhail," adeir sé, b'fhéidir nuair a bheitheá tusa.
istigh gurabh ann a d'imtheochadh an caislean is feárr
duit fanacht uaithe.
"Rachfá isteach de chosa tuioma anois ann, a deir sé
ní rabh níos to do d'imthigh sé amach agus isteach tusa
an trághaidh go dtí an t-ailean ní rabh istig ach a'
cailín óg agus í thigh léithe féin, bhí an fhathach ar
siubhal Chuir sé ceist uirthí an dtiocfadh léithe a
theacht lus ar dóigh ar bith.
"Ó ní thiocfadh liom," adeir sí "Ní bhéinn amuigh ar
tírmár a choidhche go mbéadh an fáthach mo dhaidh
agus muirfeadh sé mé féin agus tú féin.
"Bhail dá dtiocfadh luin gléas báis a chuir air, a
deir sé, bhéarfainnise liom thú. "Aneán tú
comhrádh ar bith leis na mbíonn cuideachta ar bith
eadaraibh ar chor ar bith."
"Ní labhairnn ar chor ar bith leis.
"Bhail níor chóir duit sin a dhéanamh, deir sé tabhair
pleisuir breágh anocht do nuair a thiocfas sé isteach
agus tabhair tráth maith bidh do, agus abair leis ia
bhfuil agat ach é feasta agus go bhfuil tú sásta do
ach innse dúit cá h-áit a bhfuil a bheo agus
b'fhéidir go dtiocfadh lim gléas báis a chuir ar dóg inteaith ar
tá go maith," adur sí
Nuair a tháinig an fháthach isteach bí tráth maith bidh
dheánta aicí sí do agus chonnaiceas do go rabh aoibh
mhaith uirtí. Té aoibh maith anocht oit."
"Tá, "dhur sí agus béidh feásta.
"Bhail is mór a' gar," ade se go mbéidh, is feáchr
go mall na go bráth ach síl mé aon uair amháin
nach bhfeicfinn aoibh mhaith a choidhche ort."
"Bhail níl agam anois ach tú, "deir sí "agus bhéanfaidh
mé aire dhuit feasta dhá mbíodh fhios agam cá bhfuil
do bheo, deir sí "ní bhéinn mirseach a chairiughadh.
"Ó maise, deir se, "Níl mo bheo i bhfad ar shiubhal,
tá mo bheo is an sgaibh", adeir sé, dá mbíodh
fhios agat é Tá tú a suabadh an mlair achan lá léithe."
seo.
"Tcn," ar seisean, Bhail tá mise ar shiubhal
ag cuartughadh na h-ioslainnte."
"Bhail tá anoch sláinnte annseo," arsa sise "agus
tá sí istigh sa tseomra sin istigh faoi an caoithir
a bhfuil mathair 'na suide uirthí agus tú m-athair
na suidhe ar a chaoithir, agus a chailleach na h-iarr
an íochlainntí air na ní dhéanfaidh sé ach do
chaitheamh; ach tabhair iarraidh isteach comh gasta,
tobain, dlba, agus thig leat, beir greim sgéad
anáin air agus chraith é go chuaidh agus na leig ort
féin go bhfuil eagla ar bith ar chor ar bth ort,"
iarr air an ioshlainnte a thabhairt duin go thug
gear agus thg leis.
"Thug sé léim neach go díreach agus bheir sé gruin
sgeadamnámh ar a ligh.
"Óigh anois," ar seisean, "agus leig liom-sa an
lochthlainnte.
"Ó bhéarfadh cinnte agus níle fáilte," ar seisean,
"Ach seo dhuit sgian agus gabh amach agus bain sli.
bheag de'n cheann sin thall os coinne na fuinneóighe
agus tabhair isteach cugam-sa é agus gheobhfaidh tusa
an lochlainnte.
"nach intí ata do bheo agus gcaithfidh mise rud
a shilltean do de bheo, a deir sí.
"Bhail na bhí amaideach," adeir sé, "níl o bheo
'sa sguail ar chor ar bith ach tá mo bheo 's thuairín.
ní rabh mé ach go bhfeicfinn," adeir sé goide dhéanfá.
"Ó bhail d'fheadh tú an fhiainne innse domh."
"Tháinig an dulach arais nuair a d'imthigh an fhathach.
D'uinnis sí goide dubhairt sé agus goide rinne sé.
"Níl a bheo 'sa thuairní ach aireadh," adeir sé ach cá
bith cóirighadh athug tú ar a sguail tabhair aireadh eile
ar an thuairín agus gheóbhaidh muid amach go foill cá
bhfuil sé a chuaidh sé a d'inne a dhath
seo
"Thoisigh sise ar an thuairnín an lá, agus cá bith
Cóiriughadh a bhí ar an sguaibh ní rabh sí leat féin
go cóirighthe leis an thuairnín agus nuair a tháinig
an fáthach tráthnóna bhí an thuainnín san fhuinneóigh
agus dar leat na dhealaidheacha a bhí as go
dtabharfadh sé an t-amharc do'n dhall bhí se go
deas sin. Bheir sé a chead uair air agus mór aithinn
sé é. "An fhéidir gur seo an thuairní.
"Sin an thuairín," adeir sí, "sin an áit a bhfuil do
bheo agus cad tuighe nach mbéadh sé cúramach agam-sa.
"Bhfuil tú daríribh dheir sé."
"Bhfuil tusa daíridh deir s tá casa an nach
bhfuil," adeir sí go bhfuil tú ag inse breág aomh, tá
mise aríribh ar scor ar bith."
Eithean i
ar léan. Ó éitean ishí.
"Tá mise dairíríbh ar scor ar bith.
"Bhail unnseochaidh mé an fhirinne duit, síl mé
nach rabh tú darridh. Thug sé leis amach í agus a
lámh istigh ina h-aseaill go dtí an dois. An
bhfeiceann tú an caislean mór fhada udaí thuas
ar bhárr a' chuile, caislean mór fhada dubh.
"Tcím," adeir sí
"Bhail tá mo bhe-sa istigh i gcolan, tá an
colan, tá an cholan istigh i gcú, deir sé agus tú
an chú istig 'sa caislean, agus níl dorus ná
fuinneóg ar a chaislean na aon duine ábalta
fhághail isteach mur dtarraidh s isteach ar an
tsimleóir. Tá mo bheo istigh i n-ubh agus an ubh
istigh i gcólan agus a choidtí go dtí go mbrithear an
uidh sin eadar an dá thúil ann sí ní bhfuigidh ite
shús.
"Ó tá luighair anois orm," adur sí "níl níos mo
Cóirughadh lé dhéanamh agam tá tú again a choidhte
anois Ná sin ruid is dóighche nach ndéantar."
"Bhail sin mo bharamhail féin," adeir sé.
D'imthigh an fhathach a lá thar na bhárach agus é
iongantach sásta. Ach is é a d'fhéad gan a bheith
sásta nuair a leig sé a rín leis na mná."
tháinig an díolach isteach aríth lithaidh s a gháiridh an
lá seo. Goide an sgéal atá dú agat?"
D'innis sé domh," adeir sí "go bhfuil a bheo istigh
i n-uibh agus an iubh isthigh i gcolínan agus an
coluan istigh i gcú agus an cú istig i dteach
mhór fhada nach rabh aon dorus na a'n fuinne
air na póll ar bith ach an sleóir. Agus a
choidhche go mbistí an uibh eadar a' dá súil
ar-san nach bhfuigheadh sé bás.
"Bhail maith go leór," adeir sé, "ní siadfaidh mise
go mbuisidh mé an uibh eadan an dá súil air na
sáireachaidh sé orm,"
D'imthigh sé suas go dtí an caislean a rabh an thú
ann. Bhí an caislean iongantach ad. b'éigean
do druimir fághail bhí chlaidhe leis. Thus sé léim
isteach ar an tsleóir agus thig an tú iarraidh
ar. Ní iabh sé ábalta maith a dhéanamh do."
"Chú beag na h-áite glaise, deir sé, chuidughadh
chuidiughadh, cuiduighadh. Níorbh fhad go rabh tú na
h-ailte faise aige. Thoisigh an dá ní an a chéile
agus fá deireadh marbh cú leag na h-ailte
glaise an mar. lé sin léim an colunan
amach ar an tsiuileóir sgairt seisean, "seabhach
breach a tsleighe ruaidh," adeir sé, cuidiughadh
Chuiduighadh cuidiughadh. Rath an seabhach indiaidh
an láin agus d'imthigh siad giota mór fada.
fá dheireadh dheánach bhuail an seabhach an
colan agus thuit sé faoi ins an fhairrge.
Nuair a bhí an cholinan a' gabhail síos ins an
fhairrge bheir sé an uibh agus chuaidh an uibh síos
go tín na h-amíleaise. A bhradain caoic an
casa ruaidh," adeir sé, "chuidiughadh cuidughadh cuidiughadh
"Tháinig an bnadún caoch an casa ruaidh aníos
agus an ubh ina bhéal leis.
Bhí an fathach aocht thiar ar chúl an oileáin nuair
a d'imthigh an chú, "Thoisigh sé a d'eirigh lag car luighe
é goidtí gur marbhadh an cholan agus gur imthigh a
aibh. Nuair a fhair a' aradín an uibh níl ann
ach go rabh an fháthach ábalta siubhal. Nuair a bhí
an dulach a' tarrainnt ar an teach agus an uibh
leis in-a póca. Bhí an fhathach bocht a teaith
aníos agus gan ann ach go rabh sé abala siubhal
agus a lámh leagha ar an bhala agus é a' chaoineadh
Níl ann ach go dtearn sé acad isteach ar chor ar
bith go dtí taoibh ithigh do'n dorus. Chaith sé é
féin síos annsin ar suidheachan agus an anall 'a
fághail. D'imthigh sise sios go dtí é agus í ag plásaidh.
eacht leis agus a' fiarruigh goide a bhí air dubhairt
sí go dtabharfadh sí deoch uisge do goide tháinig
ort ar chor ar bith."
"Ó mo mhallach ar na mná, deir sé, "siad na
mná rinne mo chaill. Tháinig uid éiginteacht orm.
sa, deir sé, "Ó d'fhág mé an teach, "ní bhéidh mé
i bhfad beo anois. síl mé fá'n am seo inde,"
deir sé, go mbéinn beo a chaidhche ach is goiridh
eadar udiú is inde."
"Tháinig an dúlach isteach agus bhuail sé leis
an iubh eadar an dá suil é agus thuit an
fáthach bocht marbh. Thug sé leis an cailín óg an
sin, tháinig sé fhad lé na dheirbhshiur agus í leis.
a'n uair amháin a bhí an caislean ar shiubhail.
caislean tá dhiaoidheachta agus tháinig sé fad leis an
theach to na chead teach an teach a rabh an deirbhshiun
a bhóighe ann. Tháinig bradan caoch an easa ruaidh
isteach agus léin sé na fear dheas dhóigheamhail 'na
seasamh ar bhún an urlair. D'imthigh siad go dtí an
teach a rabh an seabhach ann. Ba é seabhach breach a
tcleidhe fuaidh ba é sin fear na mná eile tainnig
seisean i n-á riocht féin arais chuaidh siad gadt
an teach a rabh an deirbhshuir a ba sin annsin.
ann. Chú beag na h-aile glaise ba é sin a
fearsí agus é faoi geasa. Bhí na geasa ar
Shiubhal de'n iomlán annsin. Bhí an truir lé bhéit
faoi geasa a choidhche go dtí go n-imthigheadh
caislean na draoidheachta agus síl siad go
mbéadh fanacht fada ortha.
Níorbh fhada agus níor ghearr go dtáinig sé
féin agus a triúr deirbhshuirach agus a cailín óg
na bhaile chuigh na muitir, saidhbhneas an
domhain leobhtha. D'fhág siad an bhoichtíneacht
na ndiaidh ó sin suas agus ní rabh níos mo
iomhráidh ar an dhá tuistún ná ar na deic
beighinne 'sa lá.