An Lacha Dhearg (nó an Mac a Cuireadh leis an Deachmhaí)

a ru crúb ar a’ bpláta aici. Ach dúirt sé nach bhfan.
far sé aon oíche aríst go deó ánn, agus cho moch is d’eirisé
chua sé ag iasgach ar abhainn ná bhfathach ar maidin
lárnamháireach. Agus tháinic an fathach amach go dtí é.
Bu dhé an fear bu lágha uilig acab é agus bu dhé an
fear a b’fheárr acab é. Chath sé héin agus an fathach trí
oíche agus trí lá gan grím ithe ná ól ach achaon fhear
acab a’ troid leis a’ bhfear eile. Agus thainic a’ spideó,
faoi dheire agus dúirt sí leis - "Tóir chor na laimhe
deise dhó," adeir sí, "a’ súil le dia is go bhfuítheá an
bhuachtáil." Thug sé chor na láimhe deise dhó agus chuir é
an chéad iarra é go dtí n-a bhásta agus a’ dara h-iarra
go dtí muineál a bhráda.
"Is tú an gaisgíoch is feárr a chonnaic mé aríú,
adeir sé, "ach tú mhara mo bheirt dreitheár," adeir sé.
"Is mé," adeir sé seo, "agus mharós thú héin anocht."
Rugadar dhá ghrím géill ar a chéile, dhá grím béil,
ná ru aon ghaisgíoch ón domhan thoir go dtí an domhan
Thiar thiocach a’ breathú ar thróid a’ bith nár cheart dóil
dhul a’ breathú orthab. Bhíodar a’ fáisge tobrachaí uisge
glas thrí lár na gclocha glasa agus tumrachaí luachra thrí
lasgaí a mbróg. Ach - níl fhios á’m nach bhfuil mé a
an tríú h-uair í. Agus d’antaigh sé ar ais aríst agus
bhuail sí aríst é agus chuir sí bealaigh é. Agus bhí sé
féachaint urraí agus dúirt sé go mbu íontach a’ rud é.
Agus bhí dáll glic sa mbailí aige bhíoch ag inn-
seacht chuile shórt fios dó. Nuair a tháinic sé abh-
ailí d’innis sé don dall glic céard a chainic sé agus
d’fhiartha sé do cén t-adar a bhí aici ag iarraidh céann
ucú a ruagú.
"Well," adeir sé, "bhí trí cínn déag aicí," adeir sé,
tá duine dhéag cloinne ugut," adeir sé, "agus bhí sí ’cur an
tríú ceann déag leis a’ deachmhaí. Agus chathra tusa,"
adeir sé, "ceann do do chlainn a chur leis a’ deachmhaí
freisin," adeir sé. "Ní bheach sé áthúil," adeir sé, "má choinn-
íonn tú na trí cínn deag i gcónuí.
"Well níl fhios ugum," adeir a’ rí, adeir sé, "céard a
- tá an oiread do mheas ugum
dianfas mé," adeir sé, "
ar a’ gceann beag," adeir sé, "leis a’ gceann mór, agus tá
an oiread do mheas agam ar a’ gceann is sine
leis a’ gceann is óige, agus níl fhios ugum céard a
dianfas mé."
"Well innseó mise dhuit," adeir a’ sean-dáll
glic, adeir sé, "céard a dhianfas tú. Chuir ar sgoil ar
maidin amáireach iad ar fad," adeir sé, "agus fébrí ceann
a bheas a’ tiocht isteach ar deiriú," adeir s
í, "cuir u.
bealaigh é sin.
Agus chuir sé ar sgoil iad. Agus a’ beirt is
sine - sén t-ainm a bhí ar a’ mac is sine Morgan
agus sén t-ainm a bhí ar an iníon bu sine Jane-
agus bhí na lado beaga bhí ocras orthú agus bhí deifir abh-
ailí orthú agá n-a ndinnéar, agus linileáil a’ bheirt
is sine seo a chéilí agus shiúil siad go socair suaimh-
neach (suimhneach) abhailí. Agus nuair a tháinic siad
ag a’ ngeata bhí siad insin rómpú agus dúirt siad leofa
go gcathfach duine ucú imeacht agus nach mbeach aon
gráithe inseo ach ag duine acú uaidh seo amach.
"Well ní ghoha mise isteach," adeir Morgan, adeir sé
gan Jane."
"Well ní ghoha mise isteach," adeir Jane, gan
organ.
Agus d’imigh an bheirt ucú leofa agus ní dheacha
cheachtar ucú isteach. D’imi siad leofa anois go ndeacha
Gárnain
siad bealach fada. siad ag teach duine uasail.
chuala siad caint gur theastaigh searabhantaí ann.
Agus theastaigh agus thóig sé isteach an bheirt ucú. Agus
ní ru siad an-fhada ann chor a’ bith nuair a thit a’
dhuine uasal a bhí inseo i ngrá le Jane agus pósú
é héin agus í héin.
Agus bhí sé héin agus Morgan anois a gul amach
a’ fouléaracht, 'dhiana pléisiúir ’fud an demean in-
chuile ait, agus lá amháin a bhí sé amuich céard d’fheic-
feach sé gul tairis ach mar bheach trí lacha dhéag
fhiadháin ach go rudar níor. D’fhiarra sé don duine
uasal seo cén sórt lachain iad sin."
"Á," adeir sé, "ní lachain fhiadháin' iad sin chor a’
bith," adeir sé, "Sin í iníon Rí na Gréige," adeir sé, "agus a dhá
bean déag coimhdeach i n-éindí léithe," adeir sé, "agus tá
gléas feyáil ucú sin," adeir sé, "agus níl aon lá a’ bith
nach dtigeann siad ag tobar atá insin tháll," adeir sé
"á mbatheáil héin. Agus dhá n-eiríoch leat a dhul
a’ caint léithe sin," adeir sé, "ní ru bualú go brách ort,"
adeir sé, "- bhí tú saidhbhir (seoir) le do saol," adeir sé.
"á n-eiríoch leat í sin a mheallú."
Well nuair a d’inni siad a’ lá seo insin
gho Morgan agus rinne sé poll i n-aice leis a’
tobar agus chuir sé falach air. Agus a’ dárna lá bhí
sé thíos ann nuair a thainic siad, agus nuair a
gho siad á mbatheáil héin síos sa tobar a’ lá seo
d’eiri sé suas agus thug sé leis a’ gleas fál a bhí ag
a’ lady óg, iníon Rí na Gréige. Nuair a bhí siad
batheáiltí d’eiri siad ar fad."
trioma siad iad
héin, agus fuair a’ dá bhean déag coimhideach a gcuid
gléas fuala agus d’imi siad leófa, agus shíl siad go ru
an bhean uasal ’n-a ndiaidh. Agus chuir sí geasaí
air fébrt duine a ru a ghléas feyál aige a thiocht
agus é thóirt aici, agus má theasta uaidh a dhul a’ caint
léithe go ru céad fáilte roimhe. Agus amach le
Borgan agus ghlac sé párdún aici agus dúirt sé nach
le aon dochar a dheann dhuithe a thug sé leis
gléas flyála ach go ru an-tóir aige ar focal cainte
a bheith aige léithe. Agus bhí sí sasta go leór insin.
é bhí an dá bhean deag coimhideach leat bealaigh abh-
ailí nuair a bhí fhios acú nach ru sí leofa agus d’inn-
tuigh siad ar ais, agus shui'dar amach tuairim’s fíce
slat uafa insin agus d’fhan siad insin go rudar sastaí
a’ caint. Agus d’fhág sí slán agus beannacht ag organ.
ag imeacht duithe agus dúirt sí leis a bheith inseo lár-
namháireach roimpí aríst, ach a n-ínnsíoch sé do d’aon
nduine go ru sé a’ caint leithe nach bhfeicfeach sé arst
go brách í.
Thainic sé abhailí agus d’fhiarraigh an fear a ru sé
i n-éindí leis - "ar eirigh leat a dhul a’ caint léithe."
adeir sé.
a níor eirigh," adeir sé.
Ach bhí sé gul chuile lá anois a’ caint léithe
gur úirt an fear a bhí póstaí agá n-a dhreithiúr leis-
"muise," adeir sé, "mur a bhfaca tú fós í," adeir sé, "ná mur
labhair tú aon fhocal leithe, " adeir sé, "cén mhath dhuit a
dhoil ann níos fuide?" adeir sé, "Fan sa mbailí," adeir sé
D’innis sé anois don duine uasal go ru sé
a’ caint léithe.
Nuair a thainic sí lárnamháireach bhreathna sí
an-bhrónach agus briste - croidiúil, agus ní rabh ’fhios ag
Borgan céard a bhí urra chor a’ bith. Agus labhair
sí leis mar sin héin ach nuair a bhí siad ag im-
eacht anois uaidh-
"Well fágaim beannacht anois ugud," adeir sí,"
ní fheicfe tú mise aríst go brách!" - faoi gur
innis sé dhá chliamhain é."
Agus nuair a d’imigh sí insin thit mo dhuine
bocht ar meirifean. Gho sé ar meirifean trí h-uaire
i ndia’ a chéilí thréis í imeacht."
Thainn sé abhailí an-
ois agus d’innis sé a sgéal sa mbailí.
Agus d’imi leis lárnamhárach go bhfeiceach sé a
n-eireóch leis í fháilt amach nú cé ru sí. Ach bhí sé
fháil tuairisg, agus cén áit a ru sí ach ag fathach mór
na h-aon-tsúile - bhí sí faoi dhruíocht aige. Agus
bhí fir a’ domhain ’n-a dhiaidh ag iarraidh í phósú.
Agus bhí an fathach mór seo cho mór le cuis-
leán. Agus nuair a tháinic organ ag a’ teach
mór, áit a ru an fathach mór, bhí an fathach mór
’n-a sheasú ag a’ hálldar. Agus tha’s ugut anois
go ru sé mhór nuair nach ru Morgan ach i n-ánn
na craipí a bhí i nglúnaí a bhríste a lámh a
Leagan orthú. Agus nuair a d’fhéach é síos chainic sé
go ru an páiste a’ plé le na craipí a bhí i
nglúnaí a bhríste, agus thóig sé suas ina láimh é agus thug
sé isteach é agá n-a máthair. Ní ru aon nduine
sa teach ach é héin agus a mháthair."
"Óra ’mháthair," adeir sé, "féach an páistín
breagh a fuair mé thuas ag a’ hálldúr," adeir sé, "a’ plé
le glúna mo bhríste, agus chuir sa gcléabhán é," adeir sé
"agus b’fhéidir go bhfóirfeach sé seo fós duit," adeir sé, - níl
fhios ugum-sa," adeir sé, "cén lá a mharór (maróchar)
mé."
Bhíoch gaisgíochaí agus fáthaigh móra agus chuile dhuine
a’ tíocht a’ troid leis chuile lá.
Agus lárnamhárach bhí gaisgíochaí a gul a’ troid
leis, agus nuair a bhí an fathach a’ fáil réidh le dhul
a’ troid d’iarr borgan ar a’ máthair céad a'
thóirt dó dhul amach sa ngairdín tamaillín. Agus
thug. Agus nuair a fuair organ é héin am-
uich é héin ins a’ ngáirdín ghlaoidh sé ar a chull-
thá gaisg agus ar each caol donn agus ar a chlaidhmhe
soluis, agus suas leis ag a’ hálldúr an áit a ru
na gaisgíochaí seo a gul a’ troid leis a’ bhfathach
mór. Agus níl aon ghaisgíoch á ru ann nar
mhara sé. Agus rinne sé carnán da gcloigní i
n-aon spota amháin agus dhá gcolainneachaí i n-áit
eilí. Agus anuas leis aríst ins a’ ngáirdín agus
bhí sé istigh ins a’ gcléabhán aríst nuair a thainic
a’ fathach anuas ag a’ máthair."
ra ’mháthair," adeir sé, "tóir (tabhair) an-aire
go deó don pháistín," adeir sé. "Ní fhaca tú aon ádh
aríú mar tá orm," adeir sé, "ó tháinic sé. Lainic
gaisgíoch icín inniú
adeir sé, "agus mhara sé chuile ghais-
gíoch a ru a gul a’ troid liom," adeir sé, "agus rinne sé
cárnan dhá gcloigní," adeir sé, "agus carnán dhá gcolainn-
" ar
eachaí. Agus seachain ar do bhás," adeir sé, "a’ bhfáigheach
a’ pháistín aon fuacht," adeir sé, "ná ’n-eireóch aon
phioc dó.
Well faoi cheann cúpla lá anois d’innis
Borgan don fathach mór céard a bhí uaidh agus céard a
theasta uaid: an lady óg seo le pósú, iníon rí na
Gréige.
"Well tiúrtha mise sin duit," adeir a’ fathach mór,
adeir sé, "agus míle fáilte."
Agus thug. Agus pósú iad anois. Agus bhí sag
art méise acú agus cléireach maide, agus bhí bainnis seacht
n-oíche ucú agus seacht lá, agus ní rabh fhios cé b’fhearr
a thús ná a deiriú.
Ach céard a thiocach thart ann a’ fairiú ar í
ghoid ach Hangman a’ Charity as a’ domhan thoir,"
chainic a’ fathach mór é agus nuair a chainic goi sé
cheangail sé é le slabhraí sa riocht nach ru i ndán
sgaoile go deó é. Agus nuair a bhí organ a gul
amach a’ roin óil agus fébri rud a bhí sé roíht-
fuisgí is ól - thart ar gach a ru taobh (taé') amuich
cho math le taé istigh, céard d’fheicfeach sé cean,
ailtí ach é seo - Hangman a' Charity
"Ara céard tá tú 'déanú insin?" adeir Corgan
leis.
"Muise tá mé ceangailtí inseo," adeir sé, tháinic
mé ag do bhainis adeir sé, "a' súil le go bhfaighinn
deoichín ann," adeir sé, "agus tá mé ceangailtí inseo," adeir
sé.
- an
Agus céard a sgaoilfeach thú?" adeir Morgan leis.
Well níl aon cheó le mé sgaoile," adeir sé, ach
slicl do bhuillín fathach na h-aon tsúil," adeir sé, "a
deoch as a chorna.
i
"Muise má sgaoileánn sin thú," adeir Morgan,"
sé, is geárr go mbí sé sin ugud," adeir sé.
gho sé agus thug sé aige slice do buillín fathach
na naon tsúile agus deoch as a chorna. Agus nuair a bhí
sé sgaoiltí bu geárr a’ moil air gur sgiob sé lás
a’ bhean agus chrap sé leis i nganfhios duíofa ar fad."
Agus ar báll ní ru an bhean le fáil i n-áit a
bith ná tuairisg a’ bith urraí. Agus smuintí fathach
na haon tsúile air héin go gcathrach sé gur sgaoilliú
gul amú. Thug sé cor na láimhe deise gon fhathach
agus chuir sé a’ chéad iarra é go dtí n-a bhásta agus a’
dara h-iarra go dtí muineál a bhráida."
Is tú an fear is feárr a chonnaic mé aríú,
adeir sé, "agus lig mo cheánn is mo chomán beatha liom," adeir sé.
Ní dheárna sé ach breith ar a’ gclaidhmhe bhí
tuí' tháll de agus a’ cloigeann a bhaint gon fathach.
Dúirt a’ cloigeann gá bhfát sé ar a’ gcolainn chéanna
é héin leá na bhfiann nach mbainfeach anuas é.
Thosa sé a’ siúl is a’ breathú ’n-a thímpull. Chua
sé thímpull na Cúirte móire seo is ní bhfuair
se bealach a’ bith isteach sa gcúirt. Bhí sgannsaí
tuí amu' léithe cho h-ard agus ná ru aon rud a’ bith
faoin domhan i n-ánn a dhul isteach íonntab. Ach bhí
Ruair ag ná fatha’ go rudar héin i n-ánn a dhul
isteach ’n áit a ru geata mór ánn a bhí glasáilte.
Ní bheach ’fhios ag aon fhear faoin domhan cé chaoi a
ru an geata glasáilte acab, agus chínn ar mhac a’ chailín
bealach a’ bith fháil isteach. Ach chua sé seacht n-íom-
aire agus seacht n-acra agus ndia a thúna agus
tháimc sé go glan-léim, agus ní dheacha sé suas sé
leath a’ sgúnnsa agus thit sé anuas - ag iarra dhul
go leór. Agus ar a bhealach ag imeacht céard d’fheicfeach
sé a’ tiocht aige ach cú agus a' chaor lasach as a bhéal
le go sluigfeach sé é. Agus nuair a thainic sé suas
cho fagus dó agus gur aithnigh sé é chuir sé céad míle
fáilte roimhe in’ ainm agus na sloinniú.
Cé d’innis duit," adeir Morgan, gur mise atá
ann?"
"Well tá's n’m gur tú," adeir sé, "- níl aoin
fear eile le thiocht a’ bealach seo ach thú," adeir sé,
"agus tá do bhean imíthe ag a’ Hangman ó ’h-ocht
- an
a chlog ar maidin inné," adeir sé, "go sé isteach in-
seo. Agus tá mise ceangailtí inseo aige, " adeir sé,
"agus mé faoi dhruíocht aige," adeir sé, "agus níl i ndán
sgaoile go brách dhom," adeir sé, "mur' sgaoile tusa mé."
Ach beidh tú ag teach dreitheara dhú-sa (dhom- gá
san oíche amárach," adeir sé, "agus tiúra sé sin
dhíos niú (níos mó) bun-údair ’uit," adeir sé, "faoin
Hangman ná mise.
Agus chaith siad an oíche le chéilí, agus d’imi
leis-sean lárnamhárach ón gCú Garú. Agus lárna.
mharach céard d’fheicfeat sé ’tiocht aige ach mada'
uisge agus a' chaor lasach as a bhéal le n-a shlugú.
nuair thiocat sé i n-aice leis. Agus nuair a tháinic
sé cho fagus dó agus gur aithni sé é chuir sé céad míle
fáilte roimhe in’ ainm agus ina shloinniú."
"Cé d’innis duit," adeir Morgan, "gur mise atá
chun"
"Well tá's á’m gur tú," adeir sé, "agus níl aon fhear
le thíocht a’ bealach seo go brách," adeir sé, "ná le mise
saorú," adeir sé, "ach thusa.
Thug sé coiriú dó cho maith is bhí aige agus chathadar
an oíche le chéilí go ru sé a’ dianú lae. Agus nuair
a bhí sé a’ dianú lae d’imi le Borgan aríst, ach
dúirt sé leis -
"Beidh tú ag teach dreitheára du-sa san oíche
amáireach," adeir sé, "agus níl aon lá," adeir sí,
", "nach dteigheann
sé sin isteach ar a’ gard ag a’ Hangman," adeir sé.
"a
tóirt fhios dó a’ bhfuil aon namhaid a’ tíocht," adeir sé
i tiúrtha sé sin dhíos mú (níos mó) bun-údair
duit," adeir sé, "faoin Hangman ná mise.
"Céard d’fheicfeach sé ’tíocht lárnamhárach aige ach
seabhach agus cuma millteach air, ach nuair a tháinic sé
cho fagus dó agus gur aithni sé é chuir sé céad míle
fáilte roimhe in’ ainm agus ina sloinniú. Agus thug sé
ag bothán é a bhí aige agus chathadar an oíche le chéilí
agus thug sé cóiriú dó cho math is bhí aige.
Agus níl aon lá nach dtéigheach sé seo isteach
ar a’ yard ag a’ Hangman agus d’ínnseoch sé dhon
Hangman dhá mbeach aon namháid ná rud a’ bith
a’ tiocht cuntráiltí. Agus dúirt sé le Morgan
gan corrú.
"Ná corraí anois," adeir sé, "go dtige mise ar
"Bhfuil sé a gul ag im-
ais, go bhfeice mé, " adeir sé,
eacht i n-aon áit."
Nuair a ghabh an seabhac isteach ins a’ yard
bhí an Hangman amuich ar a chapall diallaid réidh-
le dhul a’ fiach. Ach ní imeóch sé aon mhaidin go
dtigeach a’ seabhac go dtugach sé fios dó cé chaoi ru
an bealach nú a’ ru aon namhaid a’ tíocht. Agus
dúirt a’ seabhach leis nach ru namháid a’ bith a’
thíocht. Agus d’imi leis anois a’ fíach. Thainic a’
seabhach ar ais."
"Anois," adeir sé, "tig leat a dhul isteach anois,"
adeir sé, "agus níl namaid a’ bith rót."
Isteach leis anois, agus nuair a gho sé isteach
céard d’fheicfeach sé thuas ceithre stór ar urde i
bhfuinneóg ach a bhean. Agus nuair a chainic sí é ar
ndú d’fhéatá-sa a rá go ru ríméad urthaí, agus is beag
mar chath sí í héin amach ar a’ bhfuinneóig. Cach tháinic
sí anuas aige. Agus chaith siad a’ lá le chéilí anois
go ru an Hangman i n-aice le thiocht abhailí, agus nuair
a bhí chuir sí isteach i seúmra é anois nach ru aon
nduine ann ó tháinic sí héin ann. Agus anois nuair
a thainic a’ Hangman abhailí agus a ghodar in dinneir
le chéilí thoisi sé a’ balthóireacht agus dúirt sé léithe
"fáim balthú Éireannach ort," adeir sé.
"Well," adeir sí, "mas le bheith a’ catha droch-mheas
orm a thug tú leat mé," adeir sí, "tuige nár fhága tú
mé san áit a ru mé."
"Well glacaim párdún ugud," adeir sé, "níl mé ach
a’ diana gréann.
Shíl sé go mb’fhéidir gur urthaí héin a bhí sé.
Ach lárnamhárach nuair a d’imi sé aríst d’ord-
aigh sí cúpla sicín a mharú dhuithe
fuil na sicín
a choinneal duithe. Agus nuair a bhí an Hangman a
thíocht abhaile i n-aice leis a’ teach mór bhí cuid
’on na searabhóntaí amach aroimhe ag innseacht dó
dhá mire dá dtiocach sé go mbeach sí caillte roimhe.
Sén t-ainm a bhí sé thóirt urraí an mháistireás
na cúpla lá bhí sí ann. Well nuair a thainic
a’ Hangman isteach bhí cailín eile thíos ag bun
a’ staigre agus péire slipéirí éadrom aicí le cuir
air. Dúirt sí go ngoilfeach torann a bhrógaí
trom urraí. Agus suas leis, agus nuair a gho sí
suas d’fhiara sé dhuithe céard a bhí urraí. Chaith
sí amach steall d’fhuil na siciní, agus d’fhiarra
sé aríst duithe céard a bhí urraí. Chaith sí am-
ach steall eilí. Agus d’fhiarra sé insin duite
a’ ru aon phíoc sa domhan nú céard a bhí le
biseach a thóirt duithe. Agus dúirt sí insin do
lapaireacht bheag cainte -
"Muise tá mé 'catha fuil mo chroí amach,
adeir sí, "agus chuala mé inné, " adeir sí, "inseo ag cuid dó
na cailíní," adeir sí, "nach annat héin a bhí t’anam."
- sílim gur b’in é.
agus bhí faitíos orm," adeir sí, "
ghoil orm - go mbeach sé i n-áit a’ bith a bhfáigeach
sé fuait ná anró, agus go n-eireóch aon phioc
dhuit agus go mbeinn-se le fánn anois treis mé
bheith an fhad seo inseo agus an fhad ó bhaile.
"A," adeir sé, "ná bíoch faitíos faoi m’anam.
Bhí
sá ort," adeir sí, "b’fheiceann tú an crann daraighe,"
sé, "atá amach ar aghaidh an háldúr?"
"Feicim," adeir sí.
"Well istigh insin atá m’anam-sa," adeir sé. "agus
tá réithe nimhe istigh ins a’ gcrann sin," adeir sé, "agus níl
aon phioc sa domhan i n-ánn breith ar a réithe
nimhe sin," adeir sé, "ach Cú Garú na Garbhuíoltaí,"
sé, "agus tá sé sin ceangailtí ugum-sa. Agus tá
lacha fiadháin istigh ins a’ réithe nimhe sin," adeir sé
agus níl aon phiot sa domhan leis a’ lacha
ar
fhiadháin sin - breith urraí," adeir sé, "ach Seabhach ná
faithí fuaire," adeir sé, "agus tá sé sin ceangailte
ugum adeir sé. "Agus má beirtear ar a’ lacha
sin," adeir sé, "tá ú' i dtór na lacha sin," adeir s
sé
agus má eiríonn léithe í sin a bhreith san bhfár-
aige," adeir sé, "níl aon phiot sa domhan a gheof-
ais an ubh sin go brách," adeir sé, "ach Madú
Uisge na díleann," adeir sé, "agus tá sé sin ceangail-
tí ugum," adeir sé.
Well bhí sí ’fháilt biseach insin uaidh sin
amach. Agus lárnamhárach nuair a d’imi sé ag
a’ bhféach aríst thug sí léithe chuile shearabhónta
dhá ru sa teach mór agus bhain siad chuile phonsaé breágh
á ru sa ngairdín, agus chuir siad ribín agus ponsaé ar
chaon ghéagán dá ru ar a’ gcrann sin - ar a’ gcrann
daraighe. Agus nuair a thainic sé abhailí agus chainic sé
an crann gheastaí -
"Ara cén fáth é seo?" adeir sé.
as é
tá - le goy t’anam a bheith ánn istigh," adeir sí.
"Á muise glacaim párdún ugud," adeir sé, "sil mé
nach ru tú cho math dhom agus thais (sic) chor a’ bith," adeir sé.
"Ní h-in é an áit a bhfuil m’anam-sa chor a’ bith," adeir
sé, "ach a’ bhfeiceann tú an charraig cloiche," adeir sé, "atá
an taébh ó dheas don hálldúr?" adeir sé, "- sin é an áit
a bhfuil m’anam," adeir sé. "Agus ní fhéidir a’ charraig sin.
a sgoilt go brách," adeir sé, "go sgoiltear leis an ord-
meirgeach í," adeir sé, "atá faoi thóin mo leabaidh. Agus
threis é sgoiltiú," adeir sé, "tá réithe nimhe insin," adeir sé,
"agus imeó sé níos mire ná an gaoth Mhártan," adeir sé,
"agus níl aon phioc sa domhan le breith air," adeir sé, "ach Cú
Garbh na Garbhuíoltaí, agus tá sé sin ceangailtí ugum."
Agus thréis breith air sin tá lacha fhiadháin
istigh insin agus níl aon phioc sa domhan le breith urrál
sin nuair a gheofas sí í héin amuich ach Seabhac ná
Laithí fuaire," adeir sé, "agus tá sé sin ceangailtí ugum. Agus
tá ubh ins a’ lacha fhiadháin sin agus má eiríonn leithe sin i
bhreith sa bhfaraige níl aon phioc sa domhan leis an ubh
sin fháilt ach Madú Uisge na díleann, agus tá sé sin
ceangailtí ugum. Agus níl i ndán marú dhú-sa (domh-
ga) go brách," adeir sé.
lárnamhárach d’imi sé a’ fíach aríst. Agus nuair
a d’imigh amach le Morgan agus le n-a bhean agus chuireadar
a’ charraig mhór chloiche seo ’n-a seasú ar a h-eochair
agus thug sé leis an tu t-ord meirgeach - fuair sé faoi
tón a leabaidh é - agus bhuail sé pell ar a’ gcarraig, agus
síod amach an reithe nmhe.
"Cá’l tú anois, a chú Garbh na Garbhuíoltaí?" adeir sé
"Tá mé inseo," arsan Cú Garbh, adeir sé, "agus is fada
gur fuagair tú orm."
"Sean dó síod anois," adeir sé, "agus beir air."
lean a’ cú dhó agus is gearr a chuaidh sé gur rug
a’ cú air, agus nuair a tháinic sé suas ag a’ réithe nimhe
bhuail sé blas eilí ar a’ féithe nimhe, agus síod amach
a’ lacha fhiadháin."
cá’l (choul) tú anois, a Sheabhac na Faithí
fuaire?" adeir sé.
as a
lá mé inseo," arsan seabhac.
leann duithe, síod," adeir sé.
lean sé dhuithe agus is gearr gur rug sé ar a’
lacha. Agus nuair a d’osgail sé an lacha fuair sé
an ú’ istigh ainntí.
Agus 'réir mar bhíodar a’ fíach anam an
Hangman d’airigh sé é héin á lagachan, agus d’fhill
sé ón bhfíach agus bhí sé ’tíocht abhailí. Agus gho sé
héin agus a bhean amach a’ fairiú air ag a’ ngeata
a bhí amach tamall ón hálldúr. Agus bhí fánán
ánn agus bhí loch uisge ag íochtar an gháirdín plóisiúr
seo, agus mar bhí an t-anam beó istigh san ú'
thoisigh an ú’ ag imeacht léithe go ndeacha sí síos sa
loch uisge. Agus nuair a d’fhéach sé thart ar bháll go
bhfac sé an u', cé ru sí, - ní ru aon ú' le fáil
aige. Smuintigh sé air héin go mb’fhéidir gur síos
sa loch a chuaidh sí.
"Cá’l (choul) tú anois, a Mhada Uisge na
Díleann?" adeir sé.
"Tá mé inseo," arsa Madú Uisge na Díleann,
adeir sé, "agus is fada gur fuagair tú orm!"
síos leis an Madú uisge, agus mar bhí an
isteach ins a’ gcúirt go bhfeiceat sé cén sórt áit a bhí
istigh sa gcúirt nú a’ ru airgead ná tada ínnti. Agus
rinne sé an cleas céanna aríst a’ dara h-iarra
agus thit sé. Agus thosa sé a’ diana dubrúin."
as
"Nuair a bhí mise sa mbaile fadó," adeir sé, "chonn-
aic mé dúbhán alla," adeir sé, "agus bhí sé ’dhiana téad," i
sé, "agus níl aon uair," adeir sé, "faoi dhó nár thit sé, an
a’ tríú h-uair chua sé go bhárr," adeir sé. "Agus chua sé
sgatha eile i ndia’ a chúil agus tháinic sé agus chua sé ar
bárr a’ sgúnnsa, agus isteach a thit sé
Bhí an bhean a b’áille chonnaic aon fhear aríú
istigh roimhe. Bhí sí ’cíorrú a chínn le rac óir agus le
chíor airgid. Más thíos a fuair sí é thuas a d’fhága
sí é. Thrioma sí le bratha síoda míne agus le grua
a chínn héin é. Agus bu dhéard a bhí ínnti bean a
thug a’ triúr fathach seo as a’ domhan thiar le lámh
láidir thugadar as í. Bhí geasaí lá is olian orthab gan
baint ná pháirt a bheith ag ceachtar acab di, agus bhí sí
héin agus an fear bu sine go na fatha le pósa nuair a
bheach a’ lá is bliain thuas. Agus d’fhiartha sí dhe a’ ru
cholla air agus dúirt sé go ru, agus chóiri sí leaba dhó.
Agus nuair a bhí an leaba cóirí aici dúirt sé go ngohat