Iníon Rí Chnoc an Óir

an chlaith a chur uire ormar annteaoghal seo nuair abhí mé fiacach
nmhal 's go mbéadh muire agam ar uair mo bháis
lse.
chithí
ach
"
se
cotac chíor-chomaill. bairthitacht aghalach."
daristo Theapaill. Chroin achtaraigh
'nn ar stadnar adh domhailllidhcheaill.
scatad an sitheonnarrann-ra-fearrde,
Thír-Chomaill.
do cradas sus an scéal as as ioil as
ó deor orca chonnaill, sorca bean ir ghriana
bos bl sairideite bean oigear i a cadh
i deithe carann ann-nafarrde. í.
asis asaitiad asts atseannna-feirrt,
do brata a leig an ceal sa sh i an asin a na rathair
"ráinne sí beanaigh aor an nar 'n rabhí a' na canta an uair sin
ann-nafairrde, i dtíir. Chomaill.
luighean riogh cnoc an óir
Bhí bean ann fad ó shoin agus bhí triúr mach aici agus bhí siad
beo bocht. Bhí tobar beag ag na gasra, agus bhí iochtafola air agus
nachtar meala rachadh siad gach uile lá go dtí an tobar agus
D'íosfadh sin a sáith do'n mhi gur fhás siad aníos go rabh siad 'na dtrí
bhuachaill arsa'n fear a ba sinne lá amháin le na mhathair
"Tá mise ag itheacht 'a shaithrughadh m'fhortín, agus déan lán domh.
Rinne sí bonnog bheag arán dó cé cú is fearr leat anois.
arsise "an bhonnogh uilig agus mo mhallacht, na leith agus mo bheannacht.
"Ní dhéanfaidh a leith" ar seisean 'maithar bith domh Thabhair domh uiligh"
agus do mhallacht."
Thug sí an bheinnóg uilig dó agus thúfaigh sí 'a mhallachtaighair.
Sheo dhuit mo sgean póca" ar seisean le na dhearbhrathair "agus ma
éirigheann lionn béidh an sgian igeomhaidhe glan agus ma thig adhath or
tiocfaidh muirgh uirthi, agus" ar seisean "thug leat mharc ar anntobar
ar agus a thig a dhath orm-sa tiocfaidh an fhuil aníos i mullach na
meal i
shiubhal sé leis go rabh an neoin bheag ag deireadh an lae ann dó go
dtainig sé go dtí léan beag bán i chois abhanna dar leis go n-íosfadh
sé giota beag do'n arán, agus go snáitheadh sé é le uige na h-abhna.
le sin fhéin tchí sé cailín óg, ionghantach galante ag tarrainge air agus
basgaid ar bhachan a láimhe léithe. Suidh sí síos ar bhruach na h-abna
thóg éadach geal amach as an bhasgaidh agus sgréidh ar an talamé. Tóg
sí amach 'acha'n chineal bidh 'a bhfaca tú ariamh agus d'fhágharrann éadach é.
"Gabh anuas" ar sise go ndéanaidh túdo chuid."
"Is maith liom iarraidh orin" ar seisean.
Shuidh sé síos ag na taobh agus d'ith sé a sháith, agus thug buidheachad
duithe sáith sí forc i ngiota beag feola agus sín sí dó é
"sin" ar sise.
"íor éirigh mise ó'n bhórd ariamh" ar seisean "go n-íosainn a
dtiocfadh lionn, agus ní fhuil mé ábalta níos mó a ithe
Buail sí buille de slaitín draoidheachta air agus rinne charraigh
cloice dó uair adhéirighadearbhatharar maidinfuairsan
fian mhaigh le airg Chuaidh sé fhad le a' tobar agus bhí an tobar.
suaidhte uilig agus an fhuil illach na neala Táinig rid'innteacht ar o dheith
ar'seisean, caithfidh mé theacht go bhfeicidh mé goidé d'éirighdó amhathardéaléid
domh" rinne sí bonnóg bheag aráin dó.
Che acu is féarr leat anois" ar sise, an bonnóg uiligh agus mo mhallacht
nó leath na boinóige agus mo bheannacht
"Ní dhéanfaidh a leit" ar seisean "maith ar bith domh thabhair domh uilighí
agus do mhallacht.
Thug sí an bhonnógh uiligh dó agus thúsaigh sí 'a mhallachtaigh air.
seo dhuit a sgian phóca" ar seisean le ma dhearbhrathair "agus ma
éirigheann loin béidh an sgian i gcomhnaidhe glan agus ma thig a dhath orm
tiocfaidh meirg uirthi, agus" ar seisean, thig leat amharc ar anntobar
agus ma thig a dhath orm-sa tiocfaidh an fhuil aníos i mullach a
Shiubhal sé leis go rabh an neoin beag agus deireadh an laeann nó
go dtainig sé go dtí léana beag bán chois abhanna dar leis go n-
íosfadh sé giota beag do'n arrann agus go náitheadh sé é le uisge na
abhna le sin fhéin tchí sé cailín óg ionghantach galanta ag tarraingeair
agus basgaidh ar bacan a lámhe léithe shuidh sí síos ar bhruach na laba
thóg éadach geal amachas an bhasgaidh agus spréidh ar an talamh é Tóg síamach
acha'n chineal bidh 'a bhfaca tú aramhagus d'fhág ar an éadach é.
"Gabh anuas" ar sise "go ndéanaidh tú do chuid
Is maith lioin iarraidh or" ar seisean.
Suidh sé síos ag na taobh agus d'ith sé a sáith, agus thug buidheachas duithe.
séitsí forc ingiota beag feola agus sín sí dó é.
"th sin" ar sise.
"Níor éirigh mise ó'n bhór ariamh" ar seisean, "goníofainnadtiocfadh liom
agus ní fhuil mé ábalta níos mó aithe."
Bhuail sí buille de shlaitín draoidheachta air agus rinne Carraigh chleiche
dó Nuair a d'éirigh an fear a b'óige ar maidin, fuair sé an sgean
cumaigh le meirg Chuaidh sé fhad leis a' tobar agus bhí an tobar suaidhe uiligh
agus an fhuil i mullach na mneala.
"a mhathair" arsa'n feara b'óige, thainig rud'innteacht ar mo dheabhrathair
eile agus sá mise ag itheacht go bhfeicfidh mé goidé d'éirigh daobha déan
ón domh go rabh mé fhéin ag theacht rinne sí bonnóg bheag aráin dó.
D'fhiarruigh sí dó cé acu a b'fhéarr leis an bhonnóg uilig agus a mallacht ngh
leath na bonnóige agus a beannacht
Is féarr liom leath na bonnóige agus do bheannacht" ar seisean.
Thug sí leath na bonnóige dó agus shuidh sí ag beanachtaí gur fhág sé a
deach
n-amharc an cacan ceadne a ca
San chead bheirt, chuaidh seisean.
agus thainig sé go dtí 'n léana beag ceadna i chois na n-abhna agus shuidh sé
síos go dtí go níofadh sé giota beag aráin agus go n-ólfadh sé braon
beag uisge. Tchí sé an cailín óg doigheamhail ag tarrainge air agus basgaidh
léithe ar bhacan a lámhe shuidh sí síos ar bhruach na n-abha, thóg
éadach geal amach as an bhasgaidh agus saréidh ar an talamh é. Thóg sí
amach 'acha'n chineal bidh 'a bhfaca tú ariamh agus d'fhág ar an éadach é
"Gabh anuas" ar sise "go ndéanaidh tú do chuid
"Is mhaith lionn iarraidh or" ar seisean.
Suidh sé síos ag na taobh agus d'ith sé a sháith, agus thug buidheachar
duithe. Sáit sí forc ingiota beag fiola, sin dé agus d'iarr air é aithe
"Níorthannse" arseisean oireadh ariamhigcuideachta a chéile agus
nach dtiocfadh lionn tuilleadhithe," agus d'ith sé giota na feota.
deanfaidh tusa ghuaithe" ar sise, agus béidh tú liom-se anois tá mé."
faoigheasaibh ag fathach agus mairbhfidh sé anocht thú, agus dhéanfaidh sé
ceithre ceathramhnacha duit acht na labhair fhocal ar bith agus dhéanfaidh mise
beo slán arais thú.
"Goidé 'n gailtín é seo atá agat" arsa'n fathach nuair a thainig sé
teach.
Ní fhuil fhios agann" ar sise buachaill a thainig isteach annsin ar ba
"Bhal ní thiocfaidh sé isteach choidhche arais" ar seisean, agus rinne
sé ceithre ceathramhnacha dó, agus d'fhág ceathramh ar 'acha'n chranna.
maidin lá thar na bhárach, nuair a d'imthigh an fatach thug sise léithe
buideal íoc-sláinte, agus chumail sí thart uilig dó é agusrimebeo.
beathaidheach arais é an darna h-oidhche ag teacht do'n fhathach bhí an
Buachaill fa na choinne arais.
"Goidén gailín é seo atá agat anocht arais" ar seisean.
"Ní fhuil fhios agam cé é fhéin" ar sise buachaill a tháinigisteach abhat
Bhal nithiocfaidh sé isteach choidhche arais" ar seisean, ag brathair
agus ag déanamh ceithre ceathramhnacha dó d'fhág sé ceathramh ar 'acha'n
chrannamuigh dó uair a d'imthigh an fathach thug sise léithe buideal
íocsláinte, chumail dó é agus rinne beo slán arais é.
"aith thú chailleach," ar sise, ní fhuil romhat anois acht aon oidhche amháis
Thainig a' fatach isteach a' tríomhadh n-oidhche.
"Cén gailtín é sin" ar seisean "atá istigh anocht arais agat."
Ní fhuil fhios agancé é fhéin" ar sise luachaill athain isteach ar bail
"Bhal ní thiocfaidh sé isteach coidhche arais ar seisean, ag bruithair
agus a' déanamh ceithre ceathramhacha dó. D'fhág séceathramhar'acha'n chrannann
dó uair a fuair sí an fathach 'na luighe thug
sí léithe buideal íochláinte, chumail dó é, agus rinne beo beathaideach arais é.
"Altughadh dhia ar sise tá na geasaibh domhea anois."
D'imthigh 'n bheirt leo go dtáinig siad go dtí baile mór thug sí searán
dó agus 'acha'n uair a bhfosgoladh sé 'n searán bhéadh sé lán óir agus airgid.
Chuir culaith amhaith éadaigh ort" ar sise "agus gabh ar lóistín sa teach
sin. Ta mach ag bean a' toighe, a mbéidh tú ag siubhal leis agus na
spárail ór agus airgeadh air go boillidh mise fa do choinne."
Bheireadh sé cnág airgid 'acha'n tráthnóna do'n stócach chonnaicteas do
san gur mhór a' lán airgid a bhí sé a fhágail, agus labhair sé le na
mhathair fa dtabh dó."
"A mhathair" ar seisean, "tá maoiseóg óir a's airgid anois agam, agus ní
fhuil aige-san acht a lámh 'a chur ann a phóca agus tá cnág óir a's
airgid leis agus ní fhuil mála no fud eile leis.
"Tabhair d'fhaithchil" arsa'n mhathair "b'fhéidir gur sparran riogh chnoc
an ór atá aige bhí searán ag rí cnoc an óir agus 'acha'n uair 'a
bhfosgoladh sé é, bhéadh sé lán óir agus airgid agus is dóiche gurab é
atá aige eo dhuit bioran-suain agus sáith ann a cheann é nuair a
bhéas sibh anuigh mbárach."
Lá thar na bhárach nuair a bhí siad amuigh ag siubhal thart sháith
sé an beorann suain ann a cheann agus thuit sé marbh, agus bhain sé
an sparrann as a phóca anns an ain sin bhí ingean riogh chnoc an
óir ag teacht fa na choinne agus cablach mór léithe. uair a thainig sí
machas an chóiste, bhí seisean 'na luighe marbh Tóg sí é agus chraith
sí é acht ní rabh garann d'fhiafruigh sí goidé thárluigh dó agus dubhairt
a' buachaill nach rabh fhios aige gur thuit sé nuaira bhí sise ag tarrainge
air Chuaidh sí 'achur fuil sróna le buaidhreadh agus tharraing sí amach
óca
baiciseaneiarróir póca agus fríobh sí síos leis an fhuil gur sighean
riogh choc an óir agus da néirigheadh sé beo choidhche é fiachail le cnoc
an éir a bhaint amach agus go bpósfadh sise é Chuir sí a lámh ann
apoca agus d'fhiafruigh goidé thainig ar annsearrann dubhairt an buachaill
go dtug sé an parrann dó fhéin nuair a dhaithin sé agar a' teachtair
"agus seo dhuit-se an searrann" ar seisean.
Thug sí léin isteach sa choiste agus d'imthigh léithe uair ad'imthigh
sise dar leis an stócach nach rabh acht amaidigh dó é a fhágail 'na luighe
marbh agus tharraing sé an bioran-suain as acheann.
"Ó goidé thainig or ar chor ar bith" ar seisean.
Thuit tú i laige arsa'n pócach "agus nuair a thuit, thainigcailíngalana
annseo i gcóiste, agus dhamharc sí ort agus bhí tusa do luighe marbh bhí
cuma ionghantach bhiadhartha uirthi, nó chuaidh sí 'a chur fuil spóna
agus scríobh sé rud inteacht le na cuidfola ar aincisean póca
agus chuir ann do phóca é."
Chuir sé a lámh ann a phóca, tharraing amach an cainneisean agus
léigh é, agus chonnaic sé gurab é inghean riogh cnoc an óirí agus d'imthigh
sé leis ag tarrainge ar cnoc an óir bhí sé ag siubhal go rabh an
neoin bheag agus deireadh an lae ann Casadh nó beag ar agus chuaidh
sé steach ann í rabh astoigh annsin acht seandeine agus chuir sé
fáilte roimhe d'iarr sé air suidhe aníos leis a' teinidh girbhbhole an
áit a bhí aige-san fánachoinne dubhairt a' buachaill go rabh anát
maithgo leor, agus d'imis sé dó goidé a shiubhal dubhairt an seaduine
ar chualaidh sé iomradh ariamh ar cnoc an óir D'iarr sé air a shuipear.
a déanamh agus a ghabhail i luighe agus go n-amharcóchadh seisean frída
chuid leabharthach go bhfeicfeadh sé an bhfuigheadh sé cunntas ar bith ar cnoc
an óir ionnta. Suidh an seaduine ag léigheamh go maidin acht ní bhfuair sé
tuairisg chnoc an óir i leabar ar bith Dubhairt sé ar maidin go rabh
eagla air nach rabh a leitheid de áit ann,
"Ótá a leitheid deáit ann" arsa'n buachail bhí innseochadh sí suid bréas."
"Tá dearbhfathair domhsa" arsa'n seanduine "ann a leitheid seo d'áit, agus
tá sé leabhar níos fuide'untsaigh na mire agus b'fhéidir go bhfuigheadh
seisean amach é."
Shiubhal sé leis go rabh an neoin bheag agus deireadh an lae ann lásadh
cró beag uir agus chuaidh sé isteach. Ní rabh astoigh annsin ach seaduine.
agus chuir sé fáilte romhe d'iarr sé air suidhe aníos leis a' teinidh, gurbh
le an áit a bhí aige-san fa na choinne Dubhairt a' buachaill go rabh an
áit maith go leor, agus d'innis sé dó goidé a shiubhal. Dubhairt a'
seanduine ar chualaidh sé iomradh ariamh ar chuoc an óir. D'iarr sé
air a shuipear a dhéanamh agus a ghabhail i luighe, agus go n-amharcóchadh
seisean fríd a chuid leabharthach go bhfeicfeadh sé an bhfuigheadh sé
cuinntas ar bith ar cnoc an óir ionnta. Shuidh an seanduine ag
léigheamh go maidin, acht ní bhfuair sé tuairisg chnoc an óir i leabhar
ar bith. Dubhairt sé ar maidin go rabh eagla air nachrabh a leithed d'áith ann
"Da a leitheid dháit ann" arsa'n buachaill, innseochadh sí sind bréag.
"Tá dearbhrathair domhsa" arsa'n seaduine "ann a leitheid seo de áit
agus tá sé leabhar níos fuide 'un toraigh na mise, agus ma tá an áit
"Ó is túatá adhith orm arsa'n seanduine
Bheir sé greim ar mholt agus mharbh é inne sé ceithre ceathramhuacha
dó agus thug ceathramh do'n éan chuir sé na trí ceathramhuacha eile isteach
mála agus thug do'n ftócach é.
"Anois" ar seisean eis an éan, bhéarfaidh tú an buachaillsee ar do dhuin
aguaseisean go cailleann riogh cnoc an óir, agus" ar seisean leis a'
bhuachaill, "acha'n uair a bhfeicfidh tusa ant-éan ag éirigh agcaith ceathrann
aic
do'n fheoill chuige. Thug an bhoch leis ar a dhruin é, agus nuair a dhaitheochadh
an buachaill go rabh an t-éan ag éirigh ag, chaithfeadh sé ceathramh do'n fheo
chuige go dtí go rabh siad ag caislean riogh cnoc an óir
"Anois" arsa'n t-éan, "sin cailleann riogh cnoc an óir agus tá mise réidhleal
Chuaidh a' buachaill isteach agus chuir 'acha'n duine fáilte roimhe d'éirigh sé
agus thóg sé inghean a' riogh 'a dhamhsa uair a bhí an cúrsa déanta tharrann
sé amach a' aincisean póca a bhí fríobhtha 'san fhuil ag leig leogutair
go rabh sé ag triomadh an alleis dó fhéin Chuir sé isteach ann a lámh é
agus chuaidh sise i leath-taobh gur amharc sí ar an ainneisean agus
annsin dhaithin sí cé a bhí aici. Níonn sí gloinne fíonna agus sín dó é agus
D'iarr air a shláinte 'a ill. D'ól sé braon dó bhí fáinne óir 'na dhá leath
iarra agus bhí sé le greamughadh da geasfaidh an bheirt ar achúle i choidhche
leigh seisean síos leat an fháinne 'sa' gloinne, sín duithe-se é agus thug
buidheachas duithe. Bheirsí ar leath an fháinne agus leag sí é ar an leath
a bhí aicí fhéin gheanuighan dá leath de chúile agus chuir sí an fáinne ar
a méar dubhairt cuid de na daoinne go rabh an t-an an lánamhain a
pósadh agus 'a ghabhail 'na bhaile dubhairt an cailíngo rabh siad i na
go leór go mbéadh siad pósta luath go leor.
"Suidhigidhuilig thart afsise "go n-innsidh 'acha'nduine sgéal"
"Innis fhéin a' chead cheann" arsa'n buachaill a bhí gabhail ann a cleamhnas.
"Innseochadh" ar' sise, agus thoisigh sí.
"Bhí mise annseo fad ó shoin ag mhathair agus ní rabh ag m'athair acht mé.
Nuair a rachadh m'achair 'un aonnaigh cheannóchadh sé seoid eighín domh i gcomhuaidh
Nuair a rachadh na cailín 'a glanadh an toighe chaithfeadh siad mo chuidseoide
beaga thal se agus i bhfus Bhí é ionghantach connafach agus bhéinna' traid
leis na cailíní. D'imthigh mathair agus cheannuigh sé bocsa domh a rabh
glas agus eochair air lá amháin chaill mé anneochair bhí méannsin
comh n-ole agus bhí ariamh go dtísa deireadh go bhfuair m'athair
iochair úr domh an oidhche cheadna a fuair m'athair an eochair úr goidé
afuair mise acht a' tsean eochair, agus anois an innseochaidh duine ar
bith domh cé acu do'n dá eochair a bacheart domh-se a chongbhailtt"
"Bhal" arsan 'fhear a bhí gabhail ann a cleamhas, "choinneochainn fhéin a'
tseaneochair sí a bheolaidhe ar a' ghlas."
"Bhal," ar' sise sin a' ceann ceadna a choinneochas mé, agus bí thusa ar shiubhal
athair ar'sise seo an buachaill a d'fhulaingan bás trí h-uaire ar a shinnse
"déando chomhairle fhéin" arsan t-athair agus ní béidh tú ag éileamhar aon duine.
phósadh an lánamhain agus rinne siad bainfhéis mhór Bhíachan rus
ag gabhail igceart go dtí lá amháin arabh an t-athair ag itheachtas baile.
"Anois" ar seisean, "na leig síos a chomhair an gharrdhadh í go baillidh.
mise arais.
"Ó ní leigfidh mire achomhair angarrthadh " arsa'n buachaill.
Nuair a d'imthigh ann sí d'iarr sise arsin a ghabhail go dtí 'n garrthadh
léithe dubhairt seisean nach rachadh siad a chomhair a' garrdhadh go
dtarradh a h-athair
"Ó eachaidh uid giota beag" ar' sise "go bhfeicfidh tú an áit ar goideadh
mise
Ní rabh maith ann, chaithfeadh sí a ghabhail síos giota beag eile agus sa
deireadh sgiobadh ar shiubhal ó na thaobh í. Chuir sé a dhá lámh ar a cheann
agus theirgh sé 'a chaoineadh Thainig sé 'un toighe agus d'innis sé an scéal
agus sin an áit a rabh an buaidhreadh. Nuair a tháinig a' t-athair 'na bhaile.
Bhí fearg mhór air.
"Bhí do tho" arsa'n buachaill, agus na tásí ar dhruin a' domhain gheobhaidh
mise amach arais í d'imthigh an buachaill bocht arais.
Bhí sé a' siubhal go rabh an neoin bheag agus deireadh an lae ann, agus
beidhche
Thainig sé isteach igcoillidh. Casadh sean-bea
é marbh air annsin.
agus machtire agus colmán agus fioghóir ag troid fa dtaobh dó.
"'Sé do bheatha" arsiadsan go dtí go rannaidhte an chasach seeadrainn
"D'fhéidir" ar'seiseanghanrann a dhéanfainn-se air ach sísóchadh sibh.
"Cann ar bith" ar'siadsa, a déanfaidh tú, tiocfaidh uid leis."
D'imthigh sé agus rinne sé cuithre ceathramhnacha dó agus chaith chuig an
mhachtire iad, Caith sé an croidhe, na cruadhógaí cuadh-a agus an mian
beag chuig an cholinan, agus chaith sé an chloigeann chuig an fiogh dóir,
"Is fade" arseisean leis an fhiogheóir, "a mhairfeas an chloigeann sin duit-se.
Nuar aíosfas tú an tsúil sin thig leat do ghréasan beag a dhéanamh astoigh
innti, agus annsin an taobh eile a thionntadh agus an cleas ceadna a
dhéanamh léithe agus is fad a mhairfeas sé duit."
Chuir sé ceistar an bheirt eile an rabh siad sásea agus dubhairt
siad go rabh siad iongantach sásta, agus thug an triúr buidheachar dó
"Caithfunid athchuinge inteacht athabhairt dó" arsa'n machtire, chagus bheirim-sa.
trí ghaisteacht machtire, trí méid machtíre, agus trí gaipeamacht maciridé
beirim-sa an ruid ceadna dó" arsan cholman
"Bheiri-sa an rud ceadna dó" arsa'n fioghdóir.
Rinne seisean colmándo fhéin agus níor stad sé go dtainig sé go
dtí caislean an fhathaigh rinne sé fiogh óir beag dófhéin agus leig
fhéin síos a' seimléir ar cheann a mnáithe sasuigh sé suas ag
ataobh.
"da a' sise "goidé a dhéanfaidh mé anois, mairbhfear anocht tú
agus goidé mar thig liom-sa thú a dheanain beo
"Bhal ní fhuil áird aga ar anois" arseisean í fheicfidh sé mé."
Rinne sé fioghóir dó fhéin, agus chuaidh faoi ghrabhar na mónadh.
"Anois" arseisean an bhfeicfidh sé mét"
"Ní fheicfidh" ar sise.
Rinne sé colmándo fhéin, agus 'na dhiaidh sin achtire.
"Bhal óthárla go dtug leat tú fhéin a chur igeimraideacht gach ceann.
acu seo" a' sise, "tá tinn."
Rinne sé fear de fhéin agus shuidh 'a chomhradh léithe héirigh.
sise agus rinne sí tráth maith bidh dó, agus nuair a mhothuigh siad a'
fathach ag teacht, rinne seisean fiogheóirg dc fhéin agus chuaidh
faoi ghrabhar na mónadh. Nuair a tháinig an fatach isteach.
"Mothuighin boladh. Cireannuigh" ar seisean,
"Nise a chíor mo cheannas chaith mé mo ghruag sa teinidh" ar sise,
"agus sin a' boladh a mhothuigheas tú
ime sí réid a chuid dó, ruid uach dteann sí ariamhromhadó.
suidh sí isteach anna che agus thúraigh a ghollamas leis.
"Goidé atá connaile anocht" ar' seisean "B'anna leat aoibh ar bith a bheith ort
"sé a bhfuide bhuaidhreamh or anois" ar sise go bhfuil eagla rin go
bhfuighidh tú bás bhí mé ariamh ag dúil go mbainfeadh duine inteacht amach
mé go dtí seo, agus tá fhios agan anois nach dtig mé a bhaint amach sé a
rud á eagla or anois go dtiocfaidh a dhath ort agus go bhfágfar liom
fhéinne."
"Ní bhfuighidh mise bás i choidhche" ar'seisean, "an bhfeiceann tú an bhinnsin
thall. Ta m'anan astoigh sa bhinn agus ní thiocfaidh a dhath choidhche air.
"Bhal, s maith sin" ar'sise, tá mé sasta anois.
Chuaidh an fathach luighe go maidin agus ar maidin nuair a dhéirigh sé
rime sé a bheicfeasta agus d'imthigh sé
"Nois" arsa'n buachaill léithe, siaid brag a d'innis sé, acht gabh amach agus
chuir cumhach síoda ar a' bhinn agus teinidh mhór ag na bun."
rinne sí seo, agus nuair a thainig a' fathach chuir sé ceist uirthi goidé
a bhí sé 'a dhéanamh
"ar innis túdomh" ar' sise "go rabh d'anan astoigh annsin, agus aithfidh
mé ruo mór a sílsteandó.
Da mbíodh fhios agam" ar'seisean gur dairiribh atá tú dhinnseochain an
fhárinne dhuit an bhfeiceann tú an crann sin thíos nach bhfuil duilleabhar
ar bith air. Tá m'anam-sa astoigh sa chrann sin agus ní thiocfaidh adhath a
Shuid bréag eile a d'innis sé dhuit" arsa'n buachaill, lathar na bhárac
nuair ad'imthigh 'n fathach, "acht gabh amach agus cóirigh an crann mar
chéirigh tú an bin"
choirigh sí an crann agus nuair a thainig fathach 'na bhaile chuir
sé ceistuirthi goidé bhí sé 'a dhéanamh.
"ar innis tú domh" ar'sise "go rabh d'ana astoigh sa chrann
agus nach beag a' ríd domh ruid'innteacht a sílstean dó."
"Bhal, tchín gur deiriribh tá tú" ar' seisean an bhfeiceann tú naim
sin thall nach bhfuil doras na fuinniag air Tcím" ar' sise.
"Bhal, astoigh 'sa' chaisleann sin, ta machtirt, agus i mbolg a' mhachtire.
tá colín agus astoigh anns an cholmán ta ibh, agus go dtarraidh uachtire.
atá thall gciocan óir ag d'athair, agus go marbhuighidh sé an
machtire ata i bhfus agus 'na dhiaidh sin go dtarraidh an colmán atá thaill
i gcnoc an óir ag d'athair agus go marbhuighidh sé an colmán atá
bhfus agus go mbainidh sé an iabh as, agus go dtarraidh an fioghóirata
thall gcnoc an óir ag d'athair agus go abuaillidh sé mise eadar an
dá súil leis an bh, ní rachaidh mé 'un báis, agus dheomhannsin a thig
choidhche," ar' seisean.
"Ó, dheamhan é i choidhche" ar' sise, agus tá an mise sásta anois
Chualaidh 'n fiogheóir seo uilig agus dar leis, sin a' féalatá fíor Chuas
sé suas a'seimléir ar a sháithe sinne sé olmín dó fhéin agus thugléim
anonn go seimléir a' tsean chaisleain rinne sé fioghdóir dó fhéin agus leigé
fhéin síos ar seimléir a' tsean chaisleain sinne sé machtire dó fhéin
agus mharbh sé an ceann a bhí astoigh. D'fhosgail sé suas é agus bhain
amach a' comán inne sé colmán do fhéin agus mharbh a' colántile.
D'fhosgail sé a' colmán agus bhain amachanibh Thainig mhall agufan.
abh bheag faoi na eitheóigh leis.
leat, agus rinne
"Tá né ag éirigh ag " arsa'n fathach."
mé eonntrailte é."
aradóighe" ar'sise 'níor fhág mise annteach, agus ní rabh asaduine astoigh
a dhéanfadh dochar ar bith duith tabhairdomh deoch a'seisean, tá anbás
agam agus chaith sé é fhéin isteach sa leabaidh thainig anfiogháragus
Bhuail sé leis an ibh isteach 'san éadan é, agus thuit a' fatach marbh.
Tharraing an bheirtamach é agus chuir siad ag bun crainné léas siad
cóiste galanta agus chuaidh 'na bhaile go cnoc anóir Bhí athas mór
annsin rompa dubhairt a' rí go dtabharfadh sé leath na rioghachta agus
leat a chuid airgid dó dubhairt seisean nach nglachfadh seisean leach
Bhinginn uadh nó go rabh sé fhéin 'usaidhbheis leiseanide chagus" ar
seisean béidh tú fhéin agus an bhainrioghain ionna go bhfeicfidh dó
áit atá agam fa na choinne.
Thainig a' t-iomlán acú go cuislean an fathaigh go bhfacaidh siad an áit
bheag a bhí annsin Chaith siad seachtmhain ann agus anns d'imthigh an
rí agus an bhainrioghain 'na bhaile.
"Bhal anois" arsa inghean riogh chnoc an óir le na céile, tá dhbheirt
dearbhratharach fada go leor 'na dhá gcarraigh chloiche thuas annsin
Bhuail sí buille de shlaitín draoidheachta ar an bheirt acu agus rinne
beo beathaidheach iad thug sí isteach iad go dtug sí tráth maith bidh daoibha
Chuir sí ualach óir agus airgid 'na' bhaile leo chuig a mathair bhí athas
mhór ar an mhathair nuair a chonnaic sí iad ag teacht acht bhí dhá
biread athais uirthi nuair a chualaidh sé comh maith agus d'éirigh leis.
an fhear a b'óige. Thóg siad caisléan ór agus bhí saoghal sonna
sásta an ní ba mhó, agus sin mo scéal-sa
gus codluigh.
deireadh
lse.