Iain Mac an Iasgair
Scotland
- Archival Reference
- SSSA/TA/AT302/004
- Date
- 1971
- Item category
- Transcription
- Aarne-Thompson index
- AT0302: The Ogre's (Devil's) Heart in the Egg
- Language
- Scottish Gaelic
- Town
- Ardmhor
- Parish
- Barra
- Collector
- D.A. MacDonald
- Narrator
- Donald A. Johnson
- Narrator source
- Unknown
Archival Reference
SSSA/TA/AT302/004
School of Scottish Studies SA1971.166.B2
Transcript
AIInformant : D.A. Johnson, Aird Mhor, S. UistSA 1971/166 B2Collector : E. A. J. MacDonaldIain mac an IasgairWell, chuala mise mar a bha siodach ann,ma tha, fear ann ... a bh' ann, agus bha ...'s e an cosnadh a bh' aige, 's ann agiasgach a bhiodh e. Agus bha e pòsda,agus cha robh duine a theaghlach aige.Agus bhiodh e 'falbh a dh'iasgach a chuilelatha, agus lathaichean a gheibheadh eroinn mhath de dh'iasg. 'S ann 'gachreic a bha e daonnan ris a' bhailea bha 'san àite a's a robh e. Bhiodhiad daonnan 'tighinn a cheannach an éisgbhuaithe.Agus ... Ach dh'fhàs a seo an t-iasguamhasach fhéin gann air. Dh'fhàs an t-iasg gann air, agus bha e 'ruith airna h-iolachan a b' àbhaist 's a bna chéile a bh' aige airson iasgach, aguscha robh e 'faighinn sìon.Ach an latha bh' ann a sheoach bha emuigh agus bha e air ruith orra uileaga nist, agus bha e 'g ràdh ris fhéin nachrobh reusan dha bhith fuireach ann, achgu robh e cho math dha bhith falbhdhachaidh. Agus bha e dìreach air naduirgh a tharruing nuair a dh'fhairich eplum dìreach aig deireadh na ... a' bhàtaa bh' aige. Agus thug e sùil agus bhamaighdean-mhara ann a shineach, an daraleth dhith am bàrr."Chan eil thu," ars ise, "a' faighinn an éisgidir."an duine, ars"O chan eil gu dearbh," ars ᚳ esan. "Thatreis o nach d'fhuair mi móran de dh'iasg colas sam bith," ars esan."'N dà," ars ise, "ma bheir thu dhomhsaan rud a dh'iarras mi," ars ise, "gheibhthu an t-iasg cho pailt 's a bha e riamh,ars ise."'N dà, chan eil fhios 'am," ars an duine,ars esan, "a bheil sin agam-sa dhut," arsesan."O chan eil," ars ise, "e agad dhomh idir,"ars ise, "ach bidh e agad," ars ise, "manì thu mar a dh'iarras mise ort.""Dé," ars ... ars esan "a tha sin?" ars esan."Do cheud mac," ars ise."'N dà, gu faod mise sin," ars esan, "mabhios e agam.""Well," ars ise, "dèan thusa," ars ise, "mara dh'iarras mise ort," ars ise, "agus," arsise, "ma bheir thu thugams ann a sheoach,"ars ise, "an ceann a chóig bliadhn' deug e,"ars isears ise, "bidh an t-iasgach agad," ᚳ "mar abha e riamh," ars ise. "Bidh an t-iasg agadthuige sin," ars ise.Agus .. "Cuir sìos na duirgh," ars ise, "andorgh," ars ise, "agus," ars ise a' cheudbheothach a mharbhas tu," ars ise, "gléidhe," ars ise, "agus spliotaidh tu e," ars ise,"agus bheir thu ás an grùthan, agus,"ars ise, "bheir thu ... bidh thu," arsise, "'ga bhruich," ars ise. "Bruich,"ars ise, "earrann dhen bheothach," ars ise,agus earrann dhen ghrùthan," ars ise,"agus bi 'ga thoirt dhan bhean," ars ise,"agus na toir," ars ise, "greim a dhuinebeò," ars ise, "dhut fhéin no a dhuineeile," ars ise, "dheth," ars ise, "ach i fhéin,"ars ise."O glé cheart," ars ... ars an duine.'S ann mar seoach a bha. Chaidh a'mhaighdean-mhara fodha agus dh'fhalbh i.Chuir e sìos an dorgh co-dhiubh, agus 'sfhua laigh deagh chnapach de bheothachair a sin, de bhodach. Agus thug e staighe, agus dh'fhalbh e agus nuair a thug ebharr an dubhain e, rug e air 's chaith ean fhìor-thoiseach na geòladh e. Agusthòisich e air iasgach. Agus bha each a'faighinn ... cha robh e sìon o'n t-saoghal ᚳ sìostharruing, 'faighinn mar a thàirnneadh e, orsmu dheireadh bh gu robh taosg a's a'gheolaidh. Agus bha beul na h-oidhcheadhair tighinn.Well, dh'fhalbh e co-dhiubh 's thug eaghaidh air an taigh. Rànaig e, 's bha feadhainna sineach aig a' chladach 'ga fheitheamh,a' gabhail fadachd dheth 's an oidhche airtighinn, agus cha robh ach nuair a chunnaiciad mar a bha, cha do rinn iad ach breithair a' gheòla 's a tarruing tioram, tràighteair tìr. Agus thòisicheadh air roinn anéisg 's a' creic an éisg. Agus cha d'fhuairam bodach bochd dhen iasg ach am bodacha chaith e dhan toiseach.Chan eil mi 'smaointinn gun d' fhuair egin a chàch ach fhuair e am fear ud co-dhiubh 's thug e leis e.Well, chaidh e dhachaidh, agus fhuair e ...thug e am bodach seo dhan bhean, 's dh'iarre oirre seo a chumail aice fhéin, gunghreim a thoirt a dhuine sam bith, nodha-san cuideachd, agus i ... Spliote fhéin am bodach, agus i earrann dhenghrùthan agus earrann dhen iasg a bhruichcòmhla agus a ghabhail.'S ann mar seo a bha co-dhiubh. Lean iadair a seo gus do theirig am beothach. Agus ...Bha am bodach bha e 'g iasgach a chuilelatha, 's bha e 'faighinn mar a thàirnneadh.e. Agus ... "Dé rinn am bodach ... a'chailleach a seoach ach – 's bha i airBha i air a dholtighinn gu lathaichean aois ... ᚳ bhàrr aoischloinne co-dhiubh – ach fàs trom.Agus cha robh air a seoach ach seo fhéin.Bha i sìor fhàs trom co-dhiubh.An oidhche bh' ann a sheoach co-dhiubhchaidh i an darna taobh dhith air leanabhgille. Agus ... O cha robh ... cha robh fhiosaig ... Bha daoine as an àite timchioll oirresineach. 'S ... Cha robh fhios aig daoine o Dhiagu dé bu 's ciall dha ann, 's cha ... 'scha d'fhuair iad a mach e.Ach co-dhiubh bha an leanabh a' fàs. Bhae 'fàs, agus bha am bodach, bhiodh e'g iasgach daonnan, 's e an cosnadha bh' aige co-dhiubh. Agus chaidh ...chaidh ... Bha an gille a seoach air fàssuas, ors mu dheireadh gu tànaig egu aois sgoileadh. Agus ... thànaig e guaois sgoileadh a seo nuair a bha e'teannadh suas gu math, eadar a h-ochd 's a deich a bhliadhnachan asineach. Cha robh oidhche a thigeadhe dhachaidh a seoach nach biodh 'athair's a mhàthair a' caoineadh. 'S bha e 'curneònachas uamhasach air fhéin, 's bha e'foighneachd gu dé bh' orra, 's cha robh sìon.Agus bha e seoach co-dhiubh seo a' dol airaghaidh mar seo, agus ... Bha e seo a'teannadh suas chon a ceithir-deug no cóig-deug.Agus thànaig e dhachaidh an oidhche seo 's bhaiadsan ag obair air caoineadh."A dhuine," ars esan, "gu dé 's ciall dhuibh?"ars esan. "An e chionn," ars esan, "g' eil mise'tighinn dachaidh," ars esan, "tha 'toir oirbha bhith caoineadh," ars esan, "a chuile h-oidhche o chionn treise a nist?" ars esan."Ma 's e," ars esan, "cha tig mise dhachaidhidir," ars esan."O chan e," ars a mhàthair, "agus 's duilgheleam," ars ise, "nach e.Agus dh'innis iad dhan ghille nuair sin mara bha."O seadh," ars esan. "O well," ars esan, "feuchaidhsinn," ars esan, "faighinn clìoras e. Cha ...chan fhan mise seo," ars esan, "nuair bhiosmi mach as an sgoil," ars esan.Cha robh air seo ach seo fhéin co-dhiubh. Tha ...Nuair a bha e mach as an sgoil a seoach, charobh e fad sam bith timchioll an taighe nuaira thug e iollaichean airson falbh. Agus dh'fhalbh e an latha bha seo. Agus cha robhfhios aige cà rachadh e no có an taobh abheireadh e aghaidh, ach co-dhiubh lean eroimhe air an rathad bha seoach. Agus bhae 'dol air aghaidh.Agus chuala e bhith 'g éigheach, 'g éigheachas a dheoghaidh, e air a dhol seachad,"Iain mhic an lasgair, till 's dèan ceart."Agus bha ... thill e mu chuairt, thionndaidhe mu chuairt agus thug e sùil, agusbha leomhann mhór, ghlas ann a shineachagus calman agus rodan, agus iad aira dhol bhàrr a chéile mu dhéidhinnsìleanan sìl a bh' air a' chnoc. Agusthill an gille null, Iain mac an lasgair, thille null far an robh e, agus dh'fhoighneachdu dé bha ceàrr. Dh'innis iad."'N dà," ars esan 's e tionndadh ris an leomhann,"shaoilinn fhìn," ars esan, "do leithid-sabhrùid," ars esan, "nach biodh tu," ars... choesan, "cho ᚳ suarach dhe d' fhéin," ars esan,"agus gum biodh tu," ars esan, "a' feuchainn,"ars esan, "ri sìleanan sìl a bha seo," arsesan. "Tha iad ag ràdh riumsa," ars esan,"nach eil àite a's an laigh an calman," arsesan, "nach eil sìleanan sìl air a chura mach roimhe, agus gum biodh tu choceacharra," ars esan, "gum biodh tu'feuchainn ris an sìol a thoirt bhuaithe,"ars esan. "Agus thusa cuideachd, a rodainghlais," ars esan,. "'s iomadh," ars esan,"iodhlann mhór," ars esan, "agus arbharmór a th' agad," ars esan, "air feadh anàite," ars esan, "dh'fhaodadh tu dholann," ars esan, "'s tu fhèin a dhèanamhbuidheach," ars esan. Chan ionann sin's an calman bochd," ars esan. "Chaneil aige ach mar a chothaicheas eair feadh ... mar seo," ars esan. "Agus,"ars esan, "'s ann," ars esan, "dhanchalman a chuireas mise ma ... mach," arsesan, "an sìol.""'N dà," ars esan, "beannachd dhut-se," arsan calman," ars esan. "Agus," ars esan, "chaneil uair," ars esan, "a smaointicheas tusa aira bhith 'nad chalman," ars esan, "nach bi thuann," ars esan.ise"'N dà," ars an leomhann, ars esan, "ged thasinne robach, glas," ars ise, "mar a tha sinn,"'eilars ise, "chan fhios nach fhaodamaid deaghᚳfheum a dhèanamh dha," ars ise. "Chan eil,"ars ise, "uair a smaoinicheas e bhith 'naleomhann," ars ise, "nach bi e ann.""'N dà," ars an rodan," ars esan, "chan eilmise 'dol 'ga fhàgail falamh," ars esan,"ged tha mi fhìn," ars esan, "ann a sheo 'namrodan," ars esan. "Faodaidh mi," ars esan,glé"tighinn ᚳ fheu... fheumail dha cuideachd,"ars esan. "Agus, ars esan, "chan eil uaira smaoinicheas e bhith 'na rodan," ars esan,"nach bi e ann," ars esan.Well, dh'fhàg Iain slàn aca. Agus fhuairan calman an sìol. Dh'fhalbh e. Bha e'falbh a nist treis, agus b' shuarach anùine bha e air a dhol air aghaidh co-dhiubh nuair a dh'fhairich e a bhith'g éigheach a rithist as a dheoghaidh,Iain, mhic an Iasgair, till 's dèan ceart."Agus thug e ... Thionndaidh e mu chuairt, agusthug e sùil, agus bha biast-dhubh ann ashineach agus breac agus seobhag, agusiad air a dhol bhàrr a chéile mu dheidhinn boiteag aig b... taobh an locha. Agusdh'fhalbh Iain 's thill e mu chuairt, agusrànaig e ..."Seadh," ars esan, "dé ... dé," ars esan, "thamu dheidhinn seo?" ars esan.ars esan,"Tha," ars am breac, ars esan, "tha iad" ᚳ "a' toirtbhuamsa na boiteig," ars esan."'N dà," ars Iain, ars esan, "tha," ars esan,ars esan,"thusa," ᚳ "a bhiast dhubh a sin," ars esan,"'s iomadh easgann mhór a th' agad,"ars esan, "ann an càrn," ars esan, "a dh'fhaodadh tu (ars esan) "a dhol," ᚳ "agus crìocha chur oirre," ars esan, "as aonais," ars esan,"feitheamh na boiteig tha sin," ars esan. "Aguscu... thusa cuideachd, a sheobhaig," ars esan,"tha iomadach eunlaith agad air feadh na h-iarmailt," ars esan, "agus," ars esan, "a dh'fhaodastu," ars esan, "do bheò-shlaint a dhèanamhorra," ars esan, "as aonais bhith toirt naboiteig," ars esan. "Agus am breac bochdtha sin," ars esan, "chan eil aige" ars esan,"ach a bhith 'dol mu chuairt an locha," ars esan,"'s mur a tuit boiteag," ars esan, "ri bruaich anlocha," ars esan, "no mur a laigh cuileag airan locha," ars esan, "chan eil an còrr t-seansaige air sìon fhaighinn," ars esan. "Agus," arsesan, "'s ann agadsa," ars esan, "a dh'fhàgasmise," ars esan, "a' bhoiteag.""'N dà, beannachd dhutsa," ars am breac, arsesan, "agus chan eil turus," ars esan, "asmaoinicheas tusa air a bhith 'nad bhreac,"ars esan, "nach bi thu ann," ars esan."'N dà," ars a' bhiast dhubh, ars ise,"faodaidh mise tighinn glé fheumail dhafhathast cuideachd," ars ise. "Agus," ars ise,"ged nach d' fhuair mi," ars ise, "a' bhoiteag,"ars ise, "chan eil turus," ars ise, "a smaoinichease bhith 'na bh... na bhiast-dhiubh," ars ise,"nach bi e ann."ars esan,"'N dà," ars an seobhag, ars esan, "dh'fhaodainn-sa," ᚳ"gum bithinn-sa cho feumail dha ri ginagaibh," ars esan. "Agus," ars esan, "ged nachd'fhuair mi fhìn a' bhoiteag," ars esan, "chaneil turus," ars esan, "a smaoinicheas ebhith 'na sheobhag," ars esan, "nach bi e'na sheobhag."Agus dh'fhalbh Iain agus dh'fhàg e slàn aca,agus chum e roimhe. Well, smaoinich e seoaige fhéin gu feuchadh e robh na rudan edh'fhalbh e 'sbha seoach fìor aca, agus ᚳ smaoinich e aigefhéin a bhith 'na sheobhag, 's o bha edìreach 'na sheobhag a's a' mhionaid. Dh'...dh'fhalbh e dhan iarmailt suas. Thionndaidhe seoach 's thànaig e chon na talmhainn's thionndaidh e 'na dhuine air ais, 'ssmaoinich e bhith 'na leomhann. Bha e'na leomhann a's a mhionaid 's thòisich eair ruith eòin 's creutairean a bha sineach,'dèanamha' cur a' chuthaich orra, 's bha e 'tighinn ...tighinn ? e fhéin air am feadh. Agus cha robhcreutair a bh' ann ... bha timchioll air afhuair a h-òrdan nach rachadh e ann.Well, bha e seoach a' cumail roimhe, 'sbha e 'falbh, 's dh'fhalbhadh e treis'na chalman 's dh'fhalbh e treis 'nasheobhag, 's chunnaic e seoach am bailebha seoach bhuaithe, agus rinn e dìreachair a' bhaile 's cha robh e fada 'ga ruighinn.Cha robh e 'coiseachd ann, ach bha e 'saniarmailt a' falbh 'na ... 'na sheobhag, agusthànaig e nuas. Chunnaic e taigh beagiomallach ann a sheoach, ann an iomall a'bhaile. Agus thànaig e nuas, Chaidh e 'nadhuine, agus chaidh e chon an taighe agusbhuail e an dorus. Agus thànaig leth-sheannduine sineach a dh'fhosgladh an doruis dha.Agus dh'fhoighneachd Iain dheth am faigheadh ecuid na h-oidhche aige. Agus thuirt ambodach a bh' ann, an leth-sheann duine,gun faigheadh, e thighinn a staigh,nach robh aige-san ach a fhéin, ach gufaigheadh esan an seòrsa bh' aige fhéin a'dol airson an oidhche a chur seachad.Well, chaidh Iain a staigh, agus gu débha seoach ach mucair a bh' aig an rìgha bh' ann, rìgh a bha 'san àite bh' anna sheo, agus 's e bhiodh a' coimhead asdeaghaidh nam muc aige 's 'gam biadhadh's gan cumail air dòigh 's gu ... chuilesìon a dh'fheumadh iad. Agus shuidh e fhéin's Iain. Fhuair e biadh, agus bha iadaig am biadh a sineach, agus thòisich ammucair air foighneachd dha có as a thànaig e.'S bha e 'g innseadh mar thànaig e, agusgu robh e 'falbh airson feuch am faigheadhe dé an obair a gheibheadh e."'N dà," ars am mucair, ars esan, "'s annas fheàrr dhut," ars esan, "fuireach còmhrium fhìn," ars esan. "Tha mise air fàsaosda nist," ars esan, "agus," ars esan, "thaan gnothach a' tighinn glé throm orm," ars esan,"agus 's ann as fheàrr dhut fuireach,"ars esan, "agus bidh thu 'nad chuideachadhagam ann a sheo," ars esan. "Bheir midhut," ars esan, "cho math 's is urradhomh," ars esan. "Gheibh thu an tuarasdaltha mi fhìn a' faighinn, agus ma dh'fhaoidte,"ars esan, "nuair a dh'fhàgas mise bhuambuileach e," ars esan, "gu faod thu fhéinfhaighinn.""O," ars Iain, ars esan, "'s dòch," ars esan,"gun dèan e mo shùilean a's a' bhaile dhomhco-dhiubh, ars esan, "gus a faic mi gu dé anrud a th' ann. Tha," ars esan, "a' phàilios thathall a sin," ars esan, "'s e pàilios an rìgha th' ann," ars esan, "agus chan eil aige," ars esan,"chan eil ann ... chan eil teaghlach aigears esan, "ach aon nighean, agus tha iad anna shin," ars esan, "e fhéin 's a' bhean 's anars esan. ars esan.nighean," ᚳ "Agus" ᚳ "'s e mise," ars esan, "a bhiosa' frithealadh nam muc.""O seadh," ars Iain.Cha robh air seo ach seo fhéin co-dhiubh.Fhuair iad an suipeir 's chaidh e fhéin 'sam mucair a chadal. Ach co-dhiubh, chadeach Iain dhan leabaidh idir. Agus nuaira shaoil leis a bha am mucair 'na chadalco-dhiubh dh'fhalbh e, agus chaidh emach, agus dh'fhalbh e 'na sheobhag, agusrànaig e taigh ... pàilios an rìgh. Agus siodsìos 'na rodan a bha e throimh 'n t-similear,iad ...agus ᚳ bha iad air gabhail gu tàmh.Agus fhuair e mach an rùm a's a robh ise,far robh nighean an rìgh, agus dh'fhalbh e'na ... dh'fhalbh e. Chaidh e null chon naleapadh aice, agus chuir e 'làmh oirre.O leig ise an eubh bhàis aisde, sgiamhaisde. Nuas a bha an rìgh 's a bhean 'san fheadhainn eile bha 'frithealadh dhaibh."Gu dé," ars an rìgh, ars esan, "tha ... tha seo?""O tha duine 's an rùm," ars ise. "Tha duine 'sanrùm," ars ise. "Dh'fhairich mi," ars ise, "'curmo làimh ... 'cur a làmh," ars ise, "airuachdar an aodaich orm," ars ise.O lasadh soluis 's thòisich siubhal 'sthòisich siubhal 's thòisich feuchainn a'sgach cùil 's gach ? sgial 's gach preasa's gach àite a bh' ann, 's cha d'fhuaradhsìon."'S fheàrr dhut," ars an rìgh, ars esan, "cadal,"ars esan. "Tha," ars esan, "cha robh duineno duine ann," ars esan, "ach rud a thathu 'toirt a chreidsinn ort fhéin," ars esan."O chan e," ars ise.ars esan,"O 's e," ars an rìgh. "Agus," ᚳ "ma bheir thuormsa éirigh a rithist," ars esan.co-dhiubh,Well, dh'fhalbh iad ᚳ 's dh'fhàgadh ann ashiod i, 's chuireadh ás na soluis.Chaidh esan, còmh luath 's a leig ise sgiamhaisde, chaidh esan 'na rodan dhan t-similear.Agus nuair a dh'fhalbh iadsan – cha robh iadfad sam bith air falbh – Cha robh iad air?fhàlachadh ceart a's na leapanan nuaira chaidh esan, thànaig e nuas throimh 'nt-similear a rithist, agus chaidh e nullchon na leapa agus chuir e 'làmh airuachdar an aodaich aice suas air a broilleach.Leig ise an ath ràn, an eubh bhàis aisde.Agus nuas a bha an rìgh a rithist."O," ars ise, "tha an duine ann ceart gu leòr," ars ise."Tha an duine annn a's an rùm," ars ise, "genach ... ge nach fhaigheadh sibh idir e," ars ise.Thòisich siubhal 's thòisich cnuasach airfeadh an àite, 's cha robh duine no duinear fhaighinn airson ... a's an rùm."Leabhara," ars an rìgh, ars esan, "ma bheir thuormsa tighinn a rithist," ars esan, "'s e dìreachcuip nan con," ars esan, "a gheibh thu," ars esan."Sin an rud a gheibh thu. Tha mise 'ga ràdhriut," ars esan. "Sin ach an rud a tha thu 'toirta chreidsinn ort fhéin," ars esan.Well, dh'fhalbh iad co-dhiubh 's dh'fhàg iadise a sin. Agus ... Nuair a dh... dh'? fhàilich iad gu math a's na leapanan co-dhiubh's a fhuaras a chuile sìon socair mar a bha ereimhid, thànaig e mach as an t-similear, aguschaidh e null chon na leapa a rithist agus chuire 'làmh air an aodach."Well," ars ise, "chan eil reusan dhomhsa," ars ise,"bhith ... Tha thu ann ceart gu leòr," ars ise,"ge bith có thu," ars ise, "no gu dé an rathadair an tàna tu ann no gu dé rathad tha thufalbh ás," ars ise. "Tha thu ann," ars ise, "ceartgu leòr," ars ise, "'s chan eil reusan dhomhsabhith riut," ars ise."O tha," ars esan.Well, chuir Iain mac an lasgair, chuir ean oidhche sin seachad còmh ri nighean anrìgh. Mun tànaig an latha co-dhiubh chaidh esuas 'na rodan throimh 'n t-similear, agus's ann ... Chan ... chanNuair a bha e 'falbh co-dhiubh thuirt ise ... dh'fhalbhi agus chaidh i null gu preasa a bh' ann agusthug i mach brogais gheal agus ...Seo a nist," ars ise, "sin préasant," ars ise,"tha mi 'toirt dhut," ars ise, "agus feuch," ars ise,"nach toir thu do dhuine beo i," ars ise. "Chaneil a leithid eile ann ... 's an àite," ars ise,ars ise... ach"ach ᚳ té eile" ᚳ "a th' aig m' athair dhiubh," ars ise.Well, 's ann mar seoach a bha. Dh'fhalbhIain dhachaidh, agus rànaig e, 's bha ammucair gun ghluasad gun sìon. 'S fhuaire air dòigh a chuile sìon co-dhiubh, agusdh'éirich am mucair. Agus nuair a ghabhiad am biadh a seo co-dhiubh thòisich Iain,thòisich e air sgaoileadh baga a bh' aige norud air chor-eigin a's a robh aodach, 'sbha 'bhriogais aige bha e air a cur ann,Agus chunnaic am mucair i."A Dhia," ars esan, "a bhiadh 's aodach, Iain," ars esan."Có ás a fhuair thu 'bhriogais?" ars esan."Dé bhriogais?" ars Iain.... a sin"A' bhriogais sin tha sin ᚳ agad," ars esan."Hod!" ars Iain, "tha gu leòr againn dhent-seòrsa ud. An t-àit as an d'fhalbh mise,"ars esan, "tha na dusain ann," ars esan."A bhiadh 's aodach, nach toireadh tusadhomhs i," ars esan."An dearbh fhéine, bheir," ars Iain. "Siod,agad," ars esan. "Tog leat i."Agus ... "Cha robh air seoach ach seo fhéin co-dhiubh. Chaidh Iain an latha sin ...am mucair, chaidh e chon nam mucan ...chon na mucan. Agus as a dheoghaidhseo tuilleadh co-dhiubh cha ruigeadh aleas am mucair a dhol ann; dhèanadhIain fhéin an gnothach.Ach cha robh ise seoach ... An ath oidhch'a seoach, an oidhche sin fhéin, chaidhIain a choimhead air nighean an rìgh. Agusnuair a bha e 'fàgail an oidhche sin –Cha do leig i sgiamh no sgr... sgr...sgreuch aisde an oidhche sin – Nuair abha e 'fàgail an oidhche sin co-dhiubh thugi dha an t-seacaid aig a' bhriogais. Agus ...Dh'fhalbh e 's a' mhaduinn. Chaidh e dhachaidh.Agus chunnaic am mucair a co-dhiubh 's ea' ruith air na h-aodaichean. Chunnaic e ... ean t-seacaid. Agus ...ars esan,"Seo," ars Iain, ᚳ "seacaid na briogais," ars esan."a fhuair thu an dé," ars esan."A Dhia," ars esan, "saoil an toir thusa dhomhs i.""O dearbh fhéine, bheir," ars Iain. "'S mise nì sin."Thugadh an t-seacaid dhan mhucair, agusdh'fhalbh Iain nuair a fhuair iad am braiceis,dh'fhalbh e chon na mucan 's chuir e airdòigh na mucan, 's bhiadh e iad 's ...Agus ... Bha e 'dol mar sineach airsontreise, 's cha robh ... bhiodh e 'dol achoimhead oirre. Ach an oidhche bhasiodach thuirt i ris co-dhiubh,"A Dhia," ars ise, "cha chreid mi fhìnnach e 'bhriogais thug mi dhut a chunnami air a' mhucair," ars ise, "an diugh," ars ise."An té thug thu dhomhsa?""Seadh," ars Iain ... ars ise."Dearbh fhéine, chan i," ars ise."O ma tha," ars ise, "cha robh té eile 's an àite,"ars ise, "ach aon té bh' aig m' athair dhiubh,"ars ise, "ach a fhéin," ars ise."O tha ... cha mhise thug dha i co-dhiubh,"ars Iain. "Tha bhrìoghis thug thu dhomhsa thai agam a staigh," ars esan..Agus ... O well, cha robh air seoach ach seo fhéin.Ach bha iad an latha bha seoach, agus gu défhuair an rìgh ach brath bho ... bho rìgh a chor-eigin a bha an nàbachd ris, gu robh lathaco... cath is còmhradh aige ri chumail ris,a neo gu robh a leithid seo a dhuais a dh'airgiod aige ri thoir ... thoirt seachad.Agus an oidhche bha seoach bha e fhéin 'sam mucair a staigh."A dhuine," ars am mucair, ars esan, "an cualathu," ars esan, "an naidheachd tha siod?" ars esan."Dé an naidheachd a th' ann?" ars Iain."O ... Tha," ars esan, "rìgh tha siodach," ars esan,"'g iarradh latha is ca... latha cath is còmhrag,"a chumailars esan, "ᚳ ris an rìgh tha seo," ars esan, "neogum bi a leithid seo a shuim airgid aige riphàidheadh."ars esan,"A dhuine," ars Iain, ᚳ "tha sin uamhasach."Bheil sibh a' dol ann?" ars esan."A Dhia, ghràidhein," ars esan, "nach eilfhios gu bheil," ars esan. "Mur nachars esanfhaighinn-sa," ᚳ "ach buille a thoirt seachadan dràsd 's a rithist," ars esan, "nach eilfhios agad gu feum mi dhol a chuideachadhmo rìgh?" ars esan."O seadh," ars esan. "Cuin," ars Iain, "a thaiad a' bualadh?"O bha a leithid seoach a latha bha iad gu bualadh.Agus ... Bha iad a nist 'dol air aghaidh agusthànaig an latha seoach a bh' aca ri bualadh.Agus dh'innis ise dhasan, do dh'Iain. Bhafhios aig Iain reimhid. Dh'innis i dha angnothach.Agus an latha bha seoach bha aca ri bualadhrinn am mucair deiseil, agus chuir e aira' bhriogais bhàn agus an deise uileag,agus dh'fhalbh e còmh ri ... còmh ris anfheadhainn a bha 'falbh còmh ris an rìgh,na saighdearan eile.Agus nuair a fhuair Iain am mucair air dòighdh'fhalbh e fhéin, agus dh'fhalbh e 'nasheobhag. Agus bha e fly-eadh air ais 'sair aghaidh, 's chunnaic e seo a' bhuidheanneile 'tighinn. Agus bha e 'ga watch-adh.