Comhradh nan Iolairean (Scotland)

Transcript

127

cf. AT 220

COMHRADH NAN IOLAIREAN.

THA e air a radh gu'n cuala ciobair an Comh

radh a leanas eadar seann iolaire agus a h-alach

og, am feadh 's a bha e 'toirt aire air an

treud:

"Mo chlann," ars' an iolaire, "chunnaic sibh

mi a' tiolpadh nan cearc as na h-iolannan, a'

glacadh na maighich anns a' phreas, agus a'

togail a' mhinn o 'ionaltradh. Ach thu cuimhne

agaibh blas 'fhaighainn air biadh moran is millse

na iad sin – is minig a thug mi dhuibh cuirm de

fheoil DUINE."

"Innis dhuinn," arsa na h-iolairean oga, "c'

aite 'm faighear daoine, agus ciamar a dh'aith

nichear iad; oir is cinnteach gur i feoil an duine

biadh nadurra na h-iolaire. Carson nach d'

thug thu duine slan a dh-ionnsaidh na nid ann

ad spuirean?"

"Tha e tuilleadh 's dumhail, trom," ars an

iolaire; "an uair a dh'amaiseas sinn air duine

cha'n urrainn duinn ach 'fheoil a stroichdeadh

leinn agus na cnamhan 'fhagail as ar deigh."

"Ma tha an duine cho mor a's sin," ars' an

fheadhain oga, "ciamar a tha 'dol agad air a

mharbhadh? Tha fiamh agus eagal agad roimh

'n mhadadh-alluidh agus am math-ghabhainn;

ciod an cumhachd leis am bheil buaidh aig na

h-iolairean thairis air an duine? Am bheil an

duine na's laige na caora?"

"Cha'n 'eill againn," fhreagair an iolaire,

"neart an duine, agus tha mi air uairibh an

teagamh a bheil a sheoltachd againn; agus b'

ann fior-ainneamh a gheibheadh iolairean cothrom

air 'fheoil itheadh mur biodh Nadur, a dh'

orduich e chum ar feum, air buirbe iongantaich

a chur ann, nach faca mi riamh ann an creutair

air bith eile a tha 'chomhnuidh air an talamh.

Gu tric coinnichidh da threud mhor de dhaoine,

criothnaichidh an talamh leis an toirm a ni iad

agus lionar an t-adhar le teine. An uair a

chluinneas sibh toirm agus a chi sibh teine a'

ruith air aghaidh na talmhainn, greasaibh a dh-

ionnsaidh an aite le uile luaths ur sgeith, oir

bithibh cinnteach gu bheil dhaoine a' sgrios a

cheile; gheibh sibh an talamh dearg le fuil

agus cuirnichte le closaichean marbha, agus

moran diubh air an srachdadh agus air an

gearradh air son nan iolairean."

"Ach an uair a mharbhas na daoine an cuid

creiche, ars' na h-iolairean beaga, "carson nach

'eil iad 'ga itheadh? An uair a mharbhas

madadh-alluidh caora, cha'n fhuiling e do'n

iolaire teachd g'a choir gus am bheil e fein air

a shasuchadh – Nach e seorsa de mhadadh-alluidh

a tha anns an duine?"

"Is e an duine," ars' an iolaire, "an t-aon

chreutair a mharbhas an ni sinn nach ith e,

agus is i a' bhuaidh so a tha 'ga fhagail 'na

charaid cho math do'n chinneach againn-ne."

"Ma tha an duine mar so a' marbhadh creiche

dhuinn-ne agus 'ga fhagail ann ar rathad," ars'

an iolaire og, "ciod am feum a tha againn air

saothrachadh air ar son fein?"

"Tha," ars' a mathair," a chionn gu'm fan

an duine air uairibh re uine fhada samhach 'n

a gharaidh. Innsidh na seann iolairean duibh

cuin a tha sibh ri suil gheur a chumail air a

ghluasadan. An uair a chi sibh buidhnean mor

dhaoine a siubhal comhladh, faodaidh sibh a

thuigsinn gu bheil iad ri seilg agus gu'm faigh

sibh ur diol de fheoil duine gu h-aithghearr."

"Ach stadaibh," ars' an iolaire og, "bu mhath

leam fios fhaighinn air an aobhar air son am

bheil daoine mar so a' sgrios a cheile. Cha b'

urrainn domh fhein a mharbhadh an ni sinn

nach ithinn."

"Mo leanabh," ars' a mathair, "an uair a

bha mise og, b' abhaist domh dol a thaghal air

seann iolaire aig an robh a comhnuidh anns na

creagan ud shuas. Bha i 'tighinn beo o bhliadh

na gu bliadhna air mionaichean dhaoine.

Thuirt i, mar a bha geugan na craoibh dharaich

air am bualadh r' a cheile leis an doininn a

chum gu'n tigeadh na mucan-fiathaich beo air

na cnuthan a thuiteadh dhiubh, gu'n robh

daoine mar so le cumhachd do-thuigsinn air an

sparradh an aghaidh a cheile a chum 's gu'm

biodh na h-iolairean air am beathachadh. Agus

tha an fheadhainn a tha ag itealaich os an cionn

a' toirt aire gu'm bheil fear anns gach treud a

tha toirt seolaidh do chach agus a tha reir

coslais a' gabhail tlachd anabarrach anns a'

chasgradh oillteil. Ciod e a tha toirt coir do'n

fhear so air inbh cho ard cha'n fhios duinn;

mar is bitheanta cha'n è idir fear is momha no

is luaithe na cach, ach tha e 'taisbeanadh leis

cho dian a's cho dichiollach 's a tha e gur esan,

gu sonruichte, CARAID NAN IOLAIREAN."

I. B. O.

Archival Reference