Archival Reference

SSSA/TA/AT130/001

School of Scottish Studies SA1957.039.B3

Transcript

AI
AT130
Sgeulachd a Chait Ghlais
S.A. 1957/39/B3 Informant : Alex Stewart (Aili Dall)
Wel bha rìgh is bann-rìgh ann a sin is thuirt
iad, có am mult geamhraidh a bhiodh ann. Thubhairt
gum b' e 'n cat glas. Dh'fholbh an Cat Glas. "Wel
thuirt es, "ma se mis' am mult geamhraidh a bhios
agaibh cha toir mise mo mhionnan nach ... gum
bidh mi agaibh. Ach dh'fholbh an Cat Glas is bha
e dol 's bha e dol air an rathad ann a sin. Is cha robh
e fad ann a sin dar a choinnich peat caor e.
"À," thuirt es, "A Mhaighstir Cat Glais, cà bheil si dol?"
"Tha mi dol a dh'innse an fhortain," thuirt an
Cat Glas. "Cà bheil thu fhéin a' dol?"
"Ó wel," thuirt es, "tha mi fhéin a' dol fiach a
faigh mi ... an déis an fhortan cuideachd"
"Nach tig thu cuide rium-asa," thuirt an Cat Glas.
"An dà 's mi a thig," thuirt am peat caor.
Thill iad cuideachd 's bha iad a' dol ann a sin a
nis dol ann a sin. Cha robh iad fad ann a sin dar
choinnich geòidh mhór iad - a goose. Choinnich a'
gheòidh iad is thuirt e ... Bha e tighinn 's e waddling
ann a sin.
"Ó," thuirt esa, "Cà bheil si' dol fhearu?" thuirt es.
"Ó tha sinn a' dol a dh'innse an fhortan," thubhairt
an Cat Glas, "cà bheil thu fhéin a' dol?"
"Och wel," thuirt e, "tha mise dol an déis an
fhortan cuideachd"
"Nach till thu cuide rinn."
Ach 's ann a thill an geòidh riutha, 'bhalaich,
's bha 'ad ann a sin dol air adhart 'nan triùir. Cha
robh iad fad ann a sin, a bhalaich, dar a choinnich
S.A. 1957/39/B3 Continued
am puilidh iad, puilidh mór.
"Cà bheil si dol fhearu?" thuirt es.
"Ómh, tha sinn a' dol air adhart a dh'inns an
fhortan," thuirt an Cat Glas, "cà bheil thu fhein a' dol
òganaich?"
"Ó tha mi dol a dh'inns an fhortan cuideachd,"
thuirt es.
"Ma tha till cuide rinne."
Bha iad a' dol ann a sin a nis 's bha iad 'nan
ceathrar. "A cha robh iad fad ann a sin dar chunnaig
iad fear a' tighinn, saighdear beag is boineid bhiorach
air 's e seo an coileach
"Cà bheil si' dol fhearu," thuirt es, "leis a' ... a'
speed tha seo?"
"Ó dol a dh'inns an fhortan," thuirt an Cat Glas
"nach tig thu fhéin cuide rinn"
"An dà 's mi a thig," thuirt an coileach
Bha seo còigear fhear aca a' tighinn. Bha 'ad
tighinn 's bha 'ad tighinn 's bha 'ad tighinn ann a
sin 's bha 'n oidhch a' tuiteam orra is chunnaig
iall taighean beag bhàn de'n rathad.
"Cha chreid mi," thuirt an Cat Glas, "nach teid
sinn a bhàn a seo leotha."
"Ó théid," thuirt am peat caor
Fhuair iad biorain is fhuair iad maidean is
chaidh iad a staigh don taigh is bheothaich iad
teine. Dar a bheothaich iad an teine bha iad ann
a sin a nis dh'ith iad a suipeir.
"Dé tha go bhith agad-as?" thuirt i ... a' reath
"Ach," thuirt a' reatha, "bi sguabag agam-as air cùl an
S.A. 1957/39/B3 continued
doruis mar is àbhaist. Dé bhios agad-as?"
"H-ach!" thuirt a' fear eile, bios taois agam-as,"
thuirt an coileach. Dé bhios agads a thunnag?
"Och," thuirt an tunnag, bi mise 'g ith ioma rud
bi mi a's na seuip," thuirt an tunnag ... thuirt na
geòidh, "mar is àbhaist."
Ach cha robh guth air seo chaidh iad uile gu
fois. Chaidh an coileach air a' spàrr is chaidh iad a
laighe
"Càit am bidh thusa nochd a chaor?"
Ó bidh mise air cùl dorus mar is abhaist
cnàmh mo chìr," thuirt a' chaor.
"Càit am bidh thus' a gheòidh?"
Och bi mis' air a' loch, thuirt e, air a' loch mar
is àbhaist. Càit am bidh thus?" thuirt e ris a' ...
ris a' ... an turkey.
"Bi mise," thuirt e, "san òtrach mar is àbhaist
gu madainn. Càit am bidh si' fhéin a Mhaighistir
Cat Ghlais?"
"An cù nan éibhleag," thuirt es, "mar is àbhaist.
Very well chaidh iad a sin gu fois.
"Càit am bidh thus' a choilich?"
"Bi mise air a' spàrr," thuirt an coileach, mar
is àbhaist.
Chaidh iad a sin a laighe is bha iad fad ann a
sin fad na h-oidhch. Ach có bha dol seachad a's a
mhadainn ach madadh-ruadh is madadh-allaidh.
"Ruith thus' a bhàn," thuirt am madadh-ruadh
ris a' mhadhadh-allaidh. "Ma 's e d' iorball a's fhaid
Sguidsig a mach an fheadhainn sin as an taigh," thuirt
e, "'s gheobh sinn staigh."
S.A. 1957/39/B3 Continued
Thàinig e bhàn. Thàinig e bhàn, a' chiad stràc
thug a' reath air bhuail e null ris a' bhalla e. Thàinig
a sin na geòidh air is thug e 'n tòn as. Thàinig a
sin am puilidh, sliochd athar," thug e chead
slap-an air is chuir e chuid ìnean troimhe Ach
thàinig a sin an Cat Glas fhéin is sgròillig e bhan
aodann le ìnean.
"Gu gaog!" thuirt an coileach, "ma theid mise
bhàn 's mi a's mios uile dhut."
Dh'fholbh am madadh-allaidh is dar chaidh
i amach gus an rathad. "Ó," thuirt e ris a mhadadh-
ruadh, "gu dé chuir mise bhàn a sin?" A chiad
chailleach," thuirt e, "thàinig cailleach le feirg,"
thuirt e "a chiad stràc thug i dhomhs," thuirt e.
... chan e, "A' chiad bhodach leis an òrd-mhór
thàinig e 's a' chiad stràc thug e dhomhs bhuail
e null ris a' bhalla mi. Thàinig a sin," thuirt es
thàinig a sin," thuirt es, "cailleach agus thug i
'n tòn asam. Thàinig fear eile," thuirt e, "le maban
is scratch-aig i 'n tòn asam. Thàinig a sin cailleach
le càrdan," thuirt e, "is chàrd i m' aodann. Thug i
bhàn m' aodann le dà chàrd. Is bha saighdear thurrad
air an spàrr," thuirt e, is thuirt e na'n tigeadh
e bhàn gur e bu mhios uile dhomh. Dh'fholbh
mise le mo bheatha," thuirt e, is dar a dh'fholbh
mi le mo bheatha" : "Ó nach iad a bha dona," thuirt
am madadh-ruadh.
Is chaidh iad seachad. Chan eil fhios agamsa
nach eil iad a sin fhathast.
Transcribed using automated handwriting recognition technology as part of the Decoding Hidden Heritages project.