An tÉan a Bhí ag Goid na nÚll

Antan abhí ag goid
na n-ubhall
Seo scéal a chuala me ag "chall "Ó Dochartaigh. Baile
na Mór a chuala se ag na athair agus bhí se ceithe scor agus cuig
bliadha deug nuair a fuair se bás.
Ins a tsean-ainnsir roimhe theacht aomh bádaig go h-Éirinn
bhí se lán ain Chríostannaidhthe páganaigh agus lucht pisreag
acht ceobh uair agus ceobh am seo acht a sean pliaganach
amháin a bheith ann agus bhíodh maran searbhontai aige agus
bhí'n chuid ba mhó acu na má agus cailini agus coiteairi agus ní rabh
tus nó deireadh de a rabh cloinn aige. Ní rabh cailin doigh"
eamhail a bhfeicead se nar mhaith leis a fhághail agus a fear a
chur chun báis. Ach an bhlíadhin amháin bhí siad a cruinniu
'steach an airbhir fa shamhain agus ina
ní rabh gléus
orthu le beathai capaill mar tá ar
iomchar ualach agus pairidhe ins a ghárraidh ag déanamh
cruach, cuid dena sean-mhrá bhí ann cruinniu cruithleag
agus grainnineacha a thuiteadh as na beairtini acht tarnóna
fuair ann chailleach amháin grainnin ar a talamh a rabh
scríbhinneacht ar a thaobh. Thenaic sí fhad leis a
mhaighistir agus theisean sí dó e. Bhí seisean áballa a leigheamh
agus sé'n rud a bhí scríobhtha ar a ghraini da bhaghad se a sháith"
leas go ndéanfad se duine bocht saidhbhí
"Ó tcím" ar seisean "gur seo grainiu thiocfas amach usaideach
ma theid agamsa a sháith leas a thabhairt dó"
B'fhíor é. Chuir sé'n grainnin i dtaiscidh agus bhí oiche mhór
theachain agus dachainn acu go maidin nuair a cruinnigheadh an
bárr ailig isead.
Lár na mhárach thúsaigh a sean fhear uasal seo a chruinniu
saorthai cloch agus lucht freastaill go gcuirfead siad bádhbhdh
thart a bhéadh sé troighthe ar aoirde ar acara de'n chuid a
b'fearr dá chuid talamh. B'fhíor é. Thoisigh balla dá dhéanamh
ní rabh air ach an gheafta amháin. Nuair a bhí a balla déanta
chuir se scéala amach frid na ceithe h-árda achan duine ar
rabh leas aige le spárail a chruinniu ionnsair. Bhí siad a
teacht as achan uile chearna 'g iomcharr leas ionnsair na
gchéibh. Nuair a bhí deireadh mhí na bhtaoilleach ann bhí a
t-acara lionta cothran le bar a bhí
lá de'n
dubreann fuaidh a fear uasal seo a
chuinn
dhín.
amh
ghrainniu i bhfos lár na carn aoileadh. Ní rabh fhios goide
bhí dul a theacht ar a ghrainnin ach go ndeánfad se duine
bocht saidhbhir. Bhí go maith agus ní rabh go h-ole fa chionn
coicise thenaic a bioghlan beag ar fhis aníos ar nachtar
"Níl lá a bith nach dteidheadh a fear uasal agus a chlann ag órc
ar a phlanuda. Thúsaigh se ag fhás agus a spréaghadh agus in
ndeireadh an breain bhí méid íontach ann. "Mach i mí na
"Sealtaine thoisigh bioghlain dheasa bhuidhe a theacht air agus
thoisigh se spreaghadh agus ag eirigh árd agus indeireadh mhí na
"Bealtaine bhí'n t-acara choir a bheith cabharrailte aige.
"Mach i mí na eile cóin thoisigh na duilleagai buidhe a
theacht air a b'fhíor dheise a thenaic súl aríamh agus thoisigh
bláth agus na scathmhagai crochadh amach thart leis a bhalla
Thigeadh seanduine e fhéin achan lá le neart a luthghair a
bhí air a marcuigheacht ar each ghorm agus shiubhalfad se thart
fa'n bhalla agus a bród a bhí air fa'n chrann. Thenaic annsin bun
na h-ubhlai ar na scathmhagai i ní na súl "Buidhe. Thoisigh
na h-ubhlai ag eirigh mór agus iad uilig'n tsaoghal na n-óir.
"Mach i mó na Lugh nasna bhí na h-ubhlan fás leófa agus na
scathmhagai crochta anuas go bárr a bhalla. Ndeireadh
mhí na Lughasna thenaic a seanduine thart an mhaidin
ag mhór a bhí ann go
rrr"
amháin agus chuir se 's
shiubhal. Thar leis fhéin
rabh cul.
"Dinneocha
art fa chionn
cupla lá arais agus bhí tilleadh dena h-ubhlai ar shiubhal. Thenaic
se isteach a lá seo agus dubhairt se leis a clann ce bith bhí teacht
ar na h-ubhlai go rabh siad ag mtheacht san oiche agus ar seisean
leis an fear is sinne dena buachailli"
"Caithfidh tusa an crann a choimhead anocht" ar seisean
"Agus a bheith ábalta innse damhsa goide tá teacht ar na
h-ubhlai agus bheirfidh mise gunna duit" ar seisean agus sleagh -
ce bith tá teacht air thíg leat a scaoileadh"
Bfhíor é. Shuidhe a mac an oiche seo. Tá'n am sin de'n bhlíain
bhí na h-oicheannai ag eirigh fuar nuair a fua se
deidheannach san oiche thoisigh mac ag eirigh fuar agus bhí teal
beag thíos faoin tsean-chúirt abhí ag coinneall síbí bhinn se
amach go rachad se síos go n-ólfad se braon beag a
theighfeadh e. Bhuail se'n daras agus d'eirigh seanduine agus leig"
se isteach a
"Nach mall atá tú ar do chois" arsa'n seanduine.
"Tá" ar seisean "D'fag máthair me coimhead a chrainn mhóir. Tá
daoini eighisteacht ag goid na n-ubhlai. Thenaic me anuas go
bhfughainn goine a teighfeadh me"
Thug a seanduine gloine maith dó. Fua se suas arais agus shiubhal ar
thart fa'n bhalla agus ní fheacaidh se dadaidh. Dhar leis fhéin racha
se síos go bhfagha se gloine beag eile
"Thenaic me anuas go bhfaghainn gloine
tá'n oiche an fhuar
"Ach suidhe isteach agus téigh thú fhéin" arsa'n seanduine "Níl
dadai dul a theacht ar na h-ubhlai sin greannsgai nó luchogai
tá piocadh orthu"
Shuidhe a buachaill isteach cois na teineadh. Ní rabh i bhfad gur
thoisigh'n poitin dá theigheadh suas agus thug a seanduine gloine
eile dó ach le scéal fada a dhéanamh goirid d'ól a buachaill
barraidheacht agus thuit se na chodhladh. Nuair a thenaic aolus a
lae mhusgail se agus thug se rása ionnsair a chrann ach bhí
se mall bhí'n t-ubhall ar shiubhal. Nuair a thenaic se 'na
bhaile
"Bhfaca tú dadaidh" arsa'n t-áthair"
"Ní fheaca me dadaidh" ar seisean "Acht tá'n t-ubhall ar
shiubhal
"Bhéul suidhfhidh mise anocht" arsa'n darna fear dena buachaill
"Agus béidh geall nach n-imthigheann se ingain fhios damhsa
"Maith go leor" arsa'n seanduine.
An oiche arna mhárach d'fann a darna fear na shuidhe agus
thonntigh'n oiche fuar dtrathan mheadhon oiche agus darcha agus bhuail
cineall caofa e. Dhar leis fhéin racha se síos go dtí'n tsean
dhuine go bhagha se gloine beag poitin a theighfeas e. Bhuail
se'n daras agus d'eirigh seanduine agus leig se isteach e.
"Tá mea choimhead a chuann seo th
"Agus deirigh
me fuar agus ba mhaith liom da do
damh"
Thug a seanduine goir
an
fear aidh lánfeamacht aige a d'imthigh leis agus fuaithi tinneire
na bháile agus bhí a bhean amuigh roimhe agus d'fiaffruigh sí dó goide
rinn se le Dómhnadh seag nó nach rabh se uis
"Níl" ar seisean "Acht béidh se níos fhearr na mhaighistir
bhlíain ó 'ndiu. Rinn me dearmud de" ar seisean "A iarraidhair
castal orm blíain o 'ndiu acht silim" ar seisean "Go mbéidir
go dtiocfad se fhéin
Bhí go maith agus ní rabh go h-olc; fuaidh a bhliain agus a lá thart agus
fuaidh a t-iascaire go dtí an talamh céadhna nuair a bhí a
t-am thuas. Bhí se na sheasamh annsin ag órc arnach ar an
bháirrge go dtí go rabh neóin agus deireadh lae ann agus ní rabh
duine a bith a teacht. Fuaidh se na bháile agus thoisigh a bhean
a caoineadh agus a tarraint na gruaige ar a cionn
"A bhean na gcarrad" arsa'n t-iascaire "Bíodh crall agat
b'féidir go dtiocfad se imbárach"
Fuaidh se lá'r na bhárach arais agus d'fann se ag órc amach ar an
fháirrge ins a talamh chéadhna go rabh neóin agus deireadh
lae ann agus ní rabh duine a bith a teacht. Fuaidh se na bháilean
oiche seo arais agus bhí se fhéin a toisiu ag eirigh imidheach
go mbheidir nach dtiocfad se nuair nar iarr se e. Thúsuigh
an bhean a gáireach ag a caoineadh ní ba mheasa. An teas
lá fuaidh a t-iascaire go dtí'n talamh chéadhna ag orc
annn
a rabh neoin
amach ar n
te
icht. Beigeandó do
rabh a'
"Ó
fada agus airgead
shuidh a fear óg agus bhí se ar stocach cómh doigheamhail agus
thenaic a duine aríamh. Thug leis a ghunna agus shiubhal leis
thart fa'n bhalla go dtí go rabh se eadar a h-aon agus a dó a
chlóg san oiche. D le sin thena se'n spéir a fasgladh thón
ins a taobh a dheas mar bhéadh an lá geal dul a theacht
mhoithigh sé'n ceól a tarraint ionnsair. Tcí se'n t-éan mór a
teacht agus é cómh geal leis a ghréin a tarraingt ar a chrann agus
bhí'n stocach a fannacht leis an éan luighe a t-éan anuas
ar bhárr a bhalla; shín se isteach a ghub agus fuair se greim a
chionn dena h-ubhlai bhí crochta anuas on scathmhoig.
Scaoil a stocach a t-aracharr leis agus ní dhear se aon seórt
air ach an chleite amháin a chathadh as a leiteaithigh
an t-ean agus a t-ubhla leis na ghul. Thenaic a stocach fhad
leis an áit a rabh'n cleite agus fuair se na leighe ar a talamh ag
bun a bhalla e. Thóg se na laimh e. Níl an bealach a dtionntochad
se a cleite nach rabh'n oiche maran lá geal ann Dharr leis
fhéin racha se i toighe go dteiseannaidh se donathair a a
t-éacht a rinn se. Thenaic se 'un toighe agus shuidh se sa
chisteanaidh. Thoisigh se agórc ar a chleite agus a thabhairt
thart a láimh. Mhusgail se'n áthair agus mhusgail se na
searbhontai uilign tsaoghal agus ní fheacaidh'n duine aríamh
acu leitheid a chleite
"Tcím "a
an
Scríobh se síos leath rabh 'muigh agus istuigh de'n tsaoghal aige
a thabhairt do'n mhac. Rinn se comhairle eile nuair a bhí
deireadh scríobhthaaigh
"Nois" ar seisean leis a mhac "Cuirnnsa fa gheasa trrma
draoidheachta thú mur rabh a t-éan ugat damhsa ar
fhás a cleite sin as roimhe lá agus bliain báirfidh mise an cionn
dístea"
Thoisigh mac a caoineadh agus a tarraingt na gruaige as a
chionn nuair a chualaidh se'n breitheamhnas aithrighe a
cuireadh air
"Coine. Conne" arsa'n mháthair "Níor cailleadh leath a deachaidh
í gcunntabhairt aríamh siad de do chuid caoinnte agus gléusfa
mise suas lón duit; b'feidir go bhuighthea suas leis ait"
eighinteacht"
B'fhíor é. Ghléus sí suas lon dó. Nachar a daras leis a siubhal
leis go rabh neóin agus deireadh lae ann. Ní fheaca se teach
beag ingeas dó nó teach mór i bhfad uadh frid gleannta nach
rabh se aríamh aroimhe ann. Bhí se an tuiseach tarnóna agus dhar
leis fhéin dhéanfa se scríste. Shuidh se síos agusn Ghleann bhea
ar thaobh na molacha; scaoil se'n ceangall bhí ar a ló'n bheag
abhí leis agus thoisigh se ag ithe greim. Ní rabh se i bhfad ag ithe.
Bhí sean-shearran bán taobh thíar de. Thenaic sí 'mach fhad leis"
ins an am sin bhí cainnt ag cuid dena beathai bruideamhla
cómh maith leis na daoini
"A rannfa cuid de'n lón liomsa" arsa'n sean-bheath bán
Maise níl maran cuid rann ann" arsa'n stocach "Ach a méid
atá ann na spárail e"
D'ith a sean-bheath bán a chuid ranna de'n lón
"Tá truaigh agam duit" arsa'n sean-bheath bán "Agus gan fhios
ugat ca bhfuil tú dul a cuartú an éin" ar seisean "Tá sa
Dómhainn shoir. Ach dhéanfa mise mo dhicheallt fhéin duit ór
faoi mo ruball annseo" arsa'n sean-bheath bán go bheice tú"
bhfuigh tú diallait agus sraon ann"
Fuair se'n diallaid agus a sraonn
"Cuir or an díallait agus a srasn anois" arsa'n beath bán "Agus
rabh marcaigheacht"
Fua se marcuigheacht.
"Oirc in mo chluais deis anois" arsa'n beath bán "A bhfuigh tú
slat marcuigheacht"
Fuair.
"Eire in mo chluais chlí anois a bhfuigh tú suathad agus sáith a
tenathad idir mo dhá chluais agus bheirfidh mise giota de'n chasan
thú. D'aighigh thú fhéin go maith" arsa'n beath bán "Nó ta mise
dul 'n siubhail"
Ar shiubhal leis a bheath bhán agus bhainfead se ribe de'n ghaoith
a bhí roimh
ní bheirfeadh'n ghaoth abhí na dhiaidh air go deacha
D'ea
se go dí
greine agus
é "
ach se
"Dábainn choir
"Is tú'n marcach a b'fearr a bhí 'ríamh orm" arsa'n sean bheath
bán "Agus truil díom anois siad a tsean-chúirt mhór" ar
seisean "A bhful a t-ean mór ann a bhí tabhairt leis na
n-ubhall uait. Fag a diallait agus a sraonn agus a slat mharcuigheach
arsa'n beath "San áit a bhfuair tú iad
B'fhíor é. Rinn a buachaill sin.
"Cuir a tónathad in do phoca anois" arsa'n beath bán "Nó béidh
graithe agat leithi ar ball. Rachaidh mise ag imuillt ar a
chuibhrinn seo" arsa'n sean-bheath bán "Agus gabh thusa go
dtí'n cúirt cuartu fastaidhe agus ma guidh tú fastodh leófa tóifidh
tú'n t-éan mór ce h-áit a bhfuil se ach ar do bhás na samhail é"
thabhairt leat ná crochfar thú. Tá'n t-éan sin ag an tsean-righ sin
leis na céadtaibh blían a cruinnin achan seórt deas a bhfuil
istuigh ins na trí ríoghacht agus mur ndéana tú fastodh tar arais
annseo agus gheobha mise sa pháirc" arsa'n beath bán.
B'fór é. Shubhal a stocach leis go deacha se go dtí'n cúirt. Bhí'n sean
tighearna mór sin ag dul thart fa'n gheafta. Bheannuigh se dó
bhuachall agus bheannuigh'n buachall dó ins na bríathra bhí ach
anuair sin"
"Cer tir mo talamh duit" arsa'n tghearna.
"Eiréannach atá ionnamsa" ar seise
fastuidhe
"Bhfuil olas ar bith" arsa'n tsear
tiomaint cabhlach. Bheir
"Dá nglacfa le mo nighean a thiomaint annsiud agus annseo"
"Deánfa me rud ar bith" ar seisean "Agus rinn se fas todh leis
cionn lá agus blíadhain agus ní rabh aon seórt le déanamh aige ach
a beath a ghléus agus a lad óg a thiomaint annsiud agus annseo. Bhí
se na bhuachall íontach dhoigheamhail agus ar réir nar bhí se
ann bhí sí tabhairt grádh níos mó dó ach ní dheánfadh dadaidh
gráithe duithe sa deireadh ach ó chur i luighe i bpalonn a bhí
thuas cómhgarach ag an áit a bhí aici fhéin. Cheud oiche a
h-iarradh air dul i luighe san áit ghalanta seo teacht a lae
nuair a bhí solus a teacht mhoithigh se'n t-éan ag dul"
cheóil a b'fhíor deine a thenaic se aríamh agus ní rabh dul aige
fheiceal ce h-áit a rabh se.
Lár na mhárach nuair a bhí se tiomaint a chailin óig"
d'fiaffruigh sí dó goide mar thaitin a parlon úr leis
Thaitin go maith" ar seisean "Agus chuala me'n t-éan a dul cheóil
a b'fhor dheise a thenaic me aríamh ach ní rabh dul agam"
fheiceal ce h-áit a rabh se
Ar mhaith leat fheiceal" ar sise?
"Ba mháith liom" ar seisean.
Bhí go maith agus ní rabh go h-ole. Tarnóna teacht na bhaile dófa
gabhaid se anonn" ar sise "Agus teiseannaidh mise a t-éan duit
bhí dul cheóil."
"Bhí se i go
"Noire ar
dubh ar a thaobh an áit ar scaoil se'n t-aracharr leis. D'aithi
se ar bhomaite gurb é'n t-éan a bhí ann agus ní rabh níos mó de
"Sin gearr thanallt.
"Dharr leis fhéin an mhaidin amháin bheirfidh se leis a cage agus a
tréan agus tarrannseochaidh se ar a ghearran bhár. Thug se leis a
cage ina láimh agus nuair a bhí se dul amach ar a daras rinn
a t-éan a bheic amháin agus mhusgail se a rabh fa'n chuirt.
"D'eirigh na searbhontai; chruinnigh'n gárda fa'n teach.
Fuarthas greim thios agus greim thuas ar a bhuachaill;
cuireall glaisláimhe air annsin agus cuireadh isteach i sean
teach mhór; fholamh a bhí ann. Cruinnigheadh cúirt annsin
air agus bhí se le crochadh ar uair a do-dheug lá'r na mhárach
cionnus samhailt do fhéin smaoitin ar an éan a thabhairt
leis. Rinn a lad óg a seacht dicheallt dó agus ní rabh gair ann
trabha h-aondhag thenaic a sean ghearran ba'n thart na
sheanduine mhór agus a cruinniu deirce
"Tá lá mór dul a bheith annseo indiu" arsa seisean leis a tsean
toighearna.
"Dá" arsa seisean
"A nglacfa mo chomhaile" arsa seisean "Leigfea an t-ireannach
bocht leigheacead a chinn dó ná níl an le go bráth nach
mbéidh na h-ineannaigh teacht a tabhairt ní shuaimhneas
hlacann tú mo chomhairle
ort agus ma
duit agus a cur bruighean tros
eall go bha
fhe
bheirfe tú a chionn do'n stoca
arac air"
Nuair a thenaic na saigh diuir agus a stocach leófa go gcrochtaidhe
se dubhairt a tighearna leófa go bhaghad se páidrín a bheat seo
acht gan an órc fheiceall go bráth air.
shiubhal a stocach leis a bealach mór agus luthghair a tsaoghal
air Ní rabh i bhfad go dhenaic a sean ghearran bhán cómh
fada leis"
Fuair me do pháidrín duit a heat seo" arsa'n gearran bán
"Agus ma ghlacann tú mo chomhairle racha tú na bhaile slán
sabhailte. Airc faoi mo ruball a bhuighthea a diallait agus a
craon sin agus caith ar mo dhruim iad agus gabh mharcuigheacht orm
agus bheirfe mise go dtí áit thú a bhfuil beath i bhfad níosfear
nóis t-éan mor"
B'fhíor é. Fua se mharcuigheacht. Shiubhal a beath bán leis
bhainfead se ribe de'n ghaoith agus ní bhainfeadh'n ghaoth ribe do
go deacha se ar órc sean chúirt eile a bhí ann bhí seacht n-uaire
ní ba mho nó'n cheud chionn
"Seo thoir áit a bhfuil sean-chuirt eile" arsa'n seaighearan
bán "Agus tá 'stead a bell ann a bhfuil bell as ach ribe atá ar
a corp agus a bhfagh tha leat é ní rabh a leitheid in Éirinn aríamh
acht dean mar iarrfas mise ort agus tá seans maith agat Tá
coimhea
í agus gabh thusa
gárda
baile mór
nór nn
pocai"
a mhéadhn oiche agus tuit ag an gheafta. Leig ort fhéin go bhfuit
tú caoch ar meisce agus dhéanfar truaighe duit agus b'feidir go
bhuighthea 'steach go dtí'n áit a bhfuil stead a bell agus ma
gheibh tú leat í raith a t-snathad atá in do phoca ma
cluais agus fagfaidh tú fareell acu agus ní bhéidh mise fada
an mbur duaidh" arsa'n gearran bán.
Bfhíor é. Fuaidh a stocach na bhaile mhóir agus cheannuigh se
cha mór bhí dul síos go dtí'n talamh air a rabh cabhair
gocai uilig air. Sháith se buideal biotailte achan fhoca
agus thenaic se go dtí na geaftai na cúirte agus thuit se ar a
tráid agus thoisigh se ag eugchaoinnt. A gárda bhí ar slead a
"Well fua sirid amach go bheirfead siad goide rud a bhí
ann agus fuair siad a fear seo na luighe ms a chlabar. Thus
siad isteach na stábla e agus ní rabh'n phoca ar a chorfa nach
rabh buideal isce beatha ann. Thoisigh siad ag ól ó'n bheaga
go dtin maran go dtí go rabh nacabhar a bhí da coimhead
ar meisce. Nuair a mheas a stocach go rabh siad ar meisce
d'eirigh se léim na sheasamh agus scaoil a stead a cll agus thug
amach na sráide í. Ní rabh beath sin amuigh ar a daras le
ráithche agus bhí sí i bhfiadhain. Thoisigh sí seitrigh agus a crathadh
fhéin. Thoisigh na rellanai togal tarman. Mhusgail a rabh
agail a gárda
fa'n chúirt a
Fuarthas go
dh de a
"Shead a
chúirt lár na mhárach agus chruinnigh na daoini uaisle ach
bhí se le crochadh annsin ar uair a do dheug lá'r na n-órthaidh
"B se annsin agus ní bhuigheadh anduine cead labhairt leis.
Fua se fhad leis an tsean tíghearna fhéin agus dubhairt senach
rabh se ag iarraidh acht ann athchuinnige amháin sul a
grochtai e leigint do dhul thart trí leat fa'n chroich a
marcuigheacht ar slead a bell ná go rabh a chroidhe
istuigh innti le h-áird uirthi. Dubhradh leis go
bhuighead sé sin. Nuair a thenaic uair a h-aondheug
thoisigh na daoini uaisle a cruinniu agus thoisigh na
saighdiuir a cruinn agus a cruinniu bhí ann níor
léigheadh aríamh air. Cuireadh an slócach a
mharcuigheacht ar a stead a bell go dtigfead se thart
trí leat fa'n chroich. A tríomhadh leat a teacht thart dó
sháith sé'n tsnathad eadar a dá cluais. D'eirigh sí i
gcaibhdeacht gaoithe agus gréine agus ghlan sí a shiubhal
a'n comhan acu. Nuair a d'amharc se na dhiaidh bhí'n
sean gearan bán a teacht agus níor leig se bun ar a talamh
go dtí go dtenaic sí go dtí'n teráid a rabh se cheud -uair
ag an chailin bhréugh na ghiomanach. Ní dheánfadh dada
graithe do'n ghiorsach nuair a thenaic sí 'steada bell
ach dhul a mharcuigheacht ar a chúl. Dubhairt seisean
se mharcuig
fa'n teach trí heat
go leis"
é. Thenaic
éa
na h-é
"Mo dhona 's mo dhorn orm" ar seisean lena bhean "Maithi
dhá thráth bidh i dteach ámhain ná ma chodhluigh dhá
oiche i dteach amháin go bhagha me amach fa mo pháisde
B'fhíor é. Ar maidin lá'r na bhárach d'iarr se ar a bhean lón
bidh a ghleus dó go rabh seisean ag dul n siubhail Ghléus
sí lón dó agus shiubhal leis agus 'sé mar bhí ms ann ainisir se'n bhí
fearsadacha beaga de'n talamh 'náiteacha dul cómhgarach a
na h-oileain agus bhí siad ábalta siubhal ó h-oileango h-oilean
Shiubhal leis béal a chinn agus gan fhios aige ca rabh se dul a
chur seanachaisg ar achan dhuine ar feadh trí n-oiche agus
thrí lá agus ní rabh fhios ag duine ar bith dadaidh fa dtaobh
de a ghraihe a char a bith. Ní fheacaidh'n dhuine aríamh dadai
de'n chineal fear a bheith siubhal ar bhárr ann uisce ach le
scéalfada a dhéanamh gairid a ceathru lá bhí se dhul
thart ag taobh páirc mhóir a bhí ann agus é baint dúl de
Dhómhnaill seag a fheiceailt go bráth. Mhoithigh se
callan íontach istuigh sa pháirce mar bhéad sí lá'nfáisdh
leigfidhe amach as scoil. Fuaidh se isteach i ngairidh
bhu ann agus ní fheaca se ar bhuilli shúl aríamh a leitid ór
gasur agus iad uilig go léir tuairim ar an mhéid amháin.
Sheasuigh se tamall beag bídeach a
í agus thenaic
se ag
a rabh