An Peidléir a Mhairbh a Chomrádaí

An Péidhléar A Mhairbh a Chomrádaí,
t-
Os a’ tagairt de pheidhléaraidhthe atáimíd is
minic a chuala age daoine críona a’s me aga'
eiriúghadh suas im’ gharsún go raibh beirt
fhear - bhuachaillíbh óga - ó pháirt éigineach d’eirbhsa
agus do chainntígheadar a chéile agus thuigidís a chéilen
ana-mhaith- bhíodar ar scoil i n-aénacht agus
a
ní bh’eólach dom go raibh aon chlaim eile ’ca
ar a chéile ach id a bheith ’n-a gcómharsan
agus bheith ar scoil i n-aénacht agus ana-úntaoibh
aca as a chéile, agus dúirt duine ’ca leis a’ bhfeara
eile lá ’osna laétheanna ná raibh aonní
riamh a b’fhearra dhóibh ná imtheacht chun
áit éigin stróinséardha - páirt eile d’Éire
agus díriú ar phéidléireacht, go bhfichid siad
muarán Éireann péidhléaraidhthe a’ cuir
díobh ana-mhaith ar fad. Dúirt a’ fear eile
leis gur mhaith a gnó le dianamh é, "agus aon
lá do thoillófá le h-imtheacht," adeir sé, "imeóduit
i n-aénacht leat." D’imíodar agus do thángada
"go dtí (an) taobh thiar de Chiarraíghe agus do
dhíríodar ar phéidhléireacht annsan - a’ díol
bhreán agus snáthadaí agus a’ bailiúghadh cinteach agus a
Jailiúghadh ga’ h-aonní go bhfiadfaidís aingead
a dhianamh de. Mar sin a bhí. Do bhíodar
a’ cuir díobh agus ó bhliadhain go bliadhain go
rárr go raibh ana- bhoolle airgid bailighthe
suas aca, agus bhíodar a’ gabháil de phéidhléireacht
mar sin a gcaitheamh na h-aimsire agus iad.
a’ dianamh go h-áluinn. " gcionn aga
aimsire dúirt duine ’ca leis a’ bhfear eile
gur mhaith a’ rud le dianamh filleadh abhaile
anois, gur ceart go raibh oireadh bailighthe
aca agus go bhfiadfaidís suidhe síos agus áirighthe
éigin do cheannach nó a dhianamh amach
dóibh féinig, agus dubhairt a’ fear eile gurbh ana-
mhaith a’ scial le dianamh é. Do bhailíodar
suas a gcip agus a gcárdaí agus do thugadar fé
teacht abhaile agus do bhíodar i ngiorracht tamall
aimsire do’n bhaile is iad a’ cuir díobh lá
ana-bhrothallach, ana-bhreágh ar fad. Do
thángadar treasna ar ghurrán coille agus do
suíodar isteach - dúradar le ’n-a chéile go leog
aidís thórsa tamall de’n bhrothall - go raibh a
lá ana-te ar fad. Shuíodar síos fé bhun
craínn agus bhí duine ’ca os cionn an fhir eile agus
adeir sé fé cheann scaithibh de’n aimsir: "an dóigh
leat," adeir sé, "cad tá ’á thaidhbhreamh dom" dúirt a
fear a bhí - bhí sé ar árdán beag os a chionne
"cad tá ’á thaidhbhreamh dom," adeir sé, "ach gur
mhaith an rud go léir dom tusa ’mharbhú.
anois agus go mbeadh a’ t-airgead go léir agam
"Ó dherú ní dhianfá", adubhairt a’ fear eile, adeir sé "i
níon dineadh aonní riamh mar sin" dúirt sé, "
faighfí amach amáireach." "Ó cé bheadh chunsa
é ’fhághail amach anois" adeir sé, "níl aonne
chun craobh - scaoileadh anois orainn," adeir sé.
Dherú mara mbeadh aonní chun dearbhú’ ort
dúirt sé, "nó é ’thabhairt amach", adeir sé, "ach a’ gan
raithníghe sin ar t'aghaidh amach annsan", i
sé, "ná bíodh aon dabht air ná go sgéidhfeadh a
sé ort!" "Á, níor mhuar do san!", a dúirt sé
fé ceann scaithibh do bheir sé ain agus do leag
agus deabhruíghim gur cheap sé go raibh sé ró-
láidir do, agus do mhairbh, agus do chuir é i bpoll
a bhí un - chlúduig sé scráthacha is clocha is
ga’ h-aonní anuas air agus do tháinig sé abhair
agus do fiafruíodh de chán ghoibh a comrádha
"Ó, níl aon tuairisg agam air le pé saoghal
é," adeir sé, "is fadó d’imthigh sé siúd uaim-se
sé, "is dócha gur chun imerica imthigh sé
nó a dtáinig sé abhaile nó a bhfuil aon
tuairisg annso air?" "Ó, n’fheacamair
aon tuairisg air ó imthigh sé féin agus tusa
i n-aénacht, ná aon tuairisg air." Ó, níl
aon tuairisg agam-sa air leis" adeir sé, "le pé
saoghal é, agus is docha gur imerica a bhuinn
sé amach." Seadh! Bhí sé annsan agus fáilte agus
fiche roimis agus ana-athas ar ga’ h-aonne ’fheabhas
a chuir sé dhe, agus is geárr go raibh tig breágh
go léir sa t-sráid ’á dhíol agus i ndómhnach
máiseadh do ceannuig a’ péidhléar é agus do
dhírigh sé ar dhíolacháin agus ar gnó ann agus is
nó-gheárr go bhfuair sé bean agus bean a bhí
ana-shaidhbhír agus do phós sé í agus bhí sé a’
dianamh go tabhachtach, agus mar seo lá ’osna
laétheanna, do thugadh a chailín a broicfeast
isteach chúcha go toomh a bhí un, agus fé cheann
scaithibh, lá ’bheir sí isteach feóil agus ga’ h-aon
chúcha, cad a bhí ar a’ bplata ach gas muar
ráithiníghe, agus d’fhiafraig an fear di cá bhfuair
'r a’ tarna glaodh choilea
bheannacht gur scaoileas
fiteáin sé.
[deire
An inghean Agus a Mháthair.
t
Bhí máthair is inghean ann is dócha fudó agus
is fada bheidh agus beidh go deo agus do phriuc rúr
éiginteach an ingean ar slíghe go raibh éilleamh
an na fir óga aici agus - ní dhianfainn dabht
di is dócha, priucann sé na h-aonne. Seadh
astóin, ach dhin sí amhrán nó ghoibh duin’
éiginteach isteach chúcha bhí ag éisteacht leis
a’ mbeirt annsan mar gheall ar na h-ógána
sé amhrán dóibh an t-é dhin é, agus máise
agus
san a’ t-amhrán annsan i gcoinnibh a
ní raibh sé ró-fhada ach cúrla bhéarsa
"Ó ’gus maidean aoibhinn áluinn ar lár
a’ t-samhradh gill",
"Seadh chualadh an ingean 's a’ mháthair
a’ troidh i dtaobh an fhir
[bhí an fonn bunoscionn aige ’á chur leis an
'nann.
nó
r so as
brealeis gur dhin sé a leithéid sin de ghnó agus do
fiachadh ’n-a dhiaidh agus do fuairtheas bhrántais
n-a choinnibh agus do thogadh é agus do fuartas
amach an fear marbh sa choíll seo - n’fheadar
ciaca é féin nó an bhean a ’nis é - agus
ch-
fuarthas a’ fear marbh, agus lá a thr
ga’ h-aon áit ’á ngabhadh
raithiníghe roimis - agus do
é, agus do chuala go n
gur scial fíor a dúirt
deire fitheáin
An Seana bhean A robáladh sa Droch saoghal
Ca aon
thom
Seo scial eile do chloisinn ag sean daoine,
aimsir a’ droch shaoghail (go raibh bean de
Mhuínntir Súillobháin ar árd Caoch, agus do
cheapadh gur deocair di aon airghead a bheith
aici agus chuaidh sé amach errthi go raibh ping-
inní éigineach airgid aici, agus do tháinig
beirt fhéar isteach chúichi mar seo istoidhche -
tímpal lár na h-oidhche agus d’fhiafruíodar di
cá raibh a chuid airgid dúirt sí leó ná raibh
baile atá ar a dtaobh thíos de shéipéal a’ lóthair, i
teóaim Cuain trne