An Driotháir Bocht agus an Driotháir Saibhir

"Ra thuairisg i ndómhnach agus do h-ínnseadh do nuair
na chuaidh sé sin agus a bhean a chodla - an cailín a'
pós sé - a chodla an chiad oidhche, pé slíghe gur
cinig eatortha is gur tháinig a’ diabhal eatorta
istig agus go raibh priuc thall agus priuc abhus aige
orrtha go dtí gur chuir sé a’ smeara ’chéile i
rith na h-oidhche iad agus i slíghe gur chuadar- chuir
beadar - gur dhineadar d’réir a chéile as san
amach go dtí go rabhdar críona, agus an bhainnt
reabhach. "Seadh, go raibh a’ triúr dán, droch-
teagaisg agus na dianfaidís rud ar a máthair
agus dá máil léi maide a thabhairt doibh. Siné
’gat é! Bhí rí an Domhain marbh agus an mháthair
’n-a - nuair a tháinig sé abhaile do bhí Rí an
Domhain marbh agus gan aon
máthair agus bhí sé féin ’n-a
go léir annsan nuair a
marbh. Siné Seán agat anois is
an
deire fiteáin so a)
ocht agus An Dritháir Sháidhbhir-
Drith
Do bhí beirt driotha
fadó agus bhí duine ’ca
taí, ar seisean - ars,' ars' aisean, ars ise
dubhart, adubhairt, a dúradar.
agus
do bheirim-se an diar gur bheir sé cúpla asal
neile leis lar na mháireach agus gur líon sé na
re fhitheáin.
líon sé na málaí agus do tháinig sé abhaile, seadh
an na mháireach agus do chuir sé a bhean go tigh
a dhriothár ad iarra’ scálaí go dtómhaisfeadh
sé fiach c n mhéid óir a bhí a’ dul di ar
na trí asaill a bhí aige, agus n’fheadair sí an
domhan - bean a’ driothár- cadé an cúram
a bhí dhosna scalaí aige. Cad a dhin sí nágeir
a chimilt d’íochtar na scalaí agus chuaidh sonneryn
i n-achrann sa ghéin. Á" adeir sí leis an drithair
nuair a tháinig sé isteach pé áit go raibh sé,
ar a shon síopa a mhic ó," adeir sé, "is saidhbhre
é siúd. A’ tomhas óir atá sé - a bhean-eis
na scálaí." Seadh, as san dóibh. Bhíodh sí a’ lé
leis an dritháir mar bhíodh a’ dritháir a’
tabhairt ádhbhar do. Seadh, go h-áirithint é
níor leog sí errthi - ní bhfuair sí aon chún-
tas cá raibh sé i slíghe is go raibh thugaidhthe
leis as a’ - na h-aon lá bheireadh sé asal sa
mbreis leis agus thugadh sé leis cheithre mhála agus
bhí sé a’ tarrac go dtí gur mothuígheadh easnann
an airgid agus cuireadh sé an ant go raibh séléi
"Ó", arsa an dritháin, ar seisean, "d’oilfeadh sé dhómh-sa," a
dúirt sé cuid ’é dhe." "Táim ’á rádh leat", adeir sé go
"mara gcaillfir - má chailleán tú an ainm, go
dúirt sé, "thabharfair an a’ gcloich chuin oscailt bhé
dúirt sé, "má beirtear ort, tá do ghnó dianta, ár
Agus ar ndóighthir bheir sé leis capaill agus asailár
agus do scuab sé geall leis a raibh ann agus beiread sé
air. Seadh, a do thángadar - ní raibh sé a’
teacht istoidhche - agus do thángadar is do scoilth-
a
eadar é ó bharra go bun - na bithúnaig - agus
d’fhágadar taobh de istig agus taobh de amuich
ar crochadh leis a’ gcloich. Seadh, imbasa do
chuaidh sé seo sa choill agus dhin sé díthcheall ganbh
iad ’á ’fhiscint de dheabhramh - an dritháir- co
agus do chonnaic sé iad agus d’aithn sé go maith bhí
gurb siné dineadh leis. Seadh! Dar bheirim an is
diar gur thug sé leis é agus cas sé iadach
tímpal air - an leath a bhí istig agus a’ leath a
bhí amuich. Bery well, do thug sé leis abhaile édh
agus - nuair a bhí an saoghal ’n-a gcodla istoidh
do tháinig sé agus d’imthigh sé agus do chuarduig sé
ana sráid agus fuair sé griasaídhe a bhíodh- caibh-
séléaraí - saghas caibhléaraí bhíodh a’ deisiúchán
"a’s nach aonní, agus adeir sé leis - d’fhiafraigh sé dhe
go raibh íol aige le tabhairt do agus máiseadh go
gcaithfeadh sé a shúile a dhúnadh ’n fhaid a
beadh sé a’ dianamh na h-oibre agus a’ dul san
áit agus go fuair sé púicín is thug sé dho lán a
chroibh de shabharns. Seadh, bhailíodar leó D’fhuaig
sé an duine marbh-ó, bhuinn sé de an chlúdach
chuin an duine marbh ’fhuagh bhuinn sé dhe an
clúdach chuinn é - d’fhuaig sé é agus chuireadar
sa chómhrainn é agus chuireadha é. Seadh d’imí-
odar so annsan, d’imthigh duine ’ca annso
agus duine ’ca annsúd agus a’ cuardach fiach a
bhfaighdís aon rian ar a’ sráid is fiachaint
cá raibh an fear - ach fuaireadar an caibléaraí
bhíodar ’á chuardach agus bhí sé a cur tuairisg
is nach aonní, agus thug sé rud éinig le fuar
do. "D’fhuaghas-sa rud ba cháiréisí ná é",
deir sé, "corp duine ’bhí ’n-a dhá leath óch do
díol sé go maith mé," adeir sé, "sar ar chuir sé
é fuagh me. Chogar anois" adeir sé, "agus a bhfiadfá
a dhianamh amach cadé an páint de’n sráid é
sin, "do chóimhrígheas na cisceimí" a dúirt sé, "alright
agus do dhianfainn amach leis é is dóigh liom ach - bhí
Chuirfead-sa púicin ort", adeir sé. "Dhin díreach", arsa
D’imthigh sé air chun gur thángadar an oireadh cá
san aistance sa t-sráid. "Siné an fod," a deir sé eile
Do tháinig sé annsan agus do bhuail sé marc- pán
ar an ndorus, agus bhí cailín neamh-choithchianta láid
agus d’eirigh sí amach ad iarra’ bucket uisce ar é
maidin agus do bhí - ar an fear a fuair an charrail
cadtha
amach an chiad lá bhí sé leath-áite go maith cé
Well, chonnaic sí an marc in-áinde ar bharrah-.
an doruis nuair a bhí sí a’ teacht go dtí an is
dorus le bucke uisce. "Do bheirim-se an diabhall
díbh mhuise," adeir sí, "ná beidh sibh a’ mágadh fúghair er
nn-ne" Níor fhág sí aon dorus ar feadh fiche nó
dorus nár chuir sí rand air lé cailc a dteannaig
na a dorus féin. Tháinig sé agus Muire bhí sé chómha
dall is bhí sé riamh - bhí na tighthe go léir ranlar
álta. "Ó Muire," a dúirt sé seo, "n’fheadar, n’fhiadfainbhí
é dhianamh amach go bráth ciaca ’osna tighthe é ’sa
Seadh, do bhí sé a’ cur de agus leathnuig sé siléi
agus bhí sé ’n-a cheann ar a’ saidh go léir, bhí sé cho
chómh saidhbhir sin, agus muarán oibreacha is nach ad
1) is dar a bhígh a bhainne amach
bhairt
leath-meascaidhthe aige.
í. Do bhíodar ’á dianamh amach annsan gurb’é
h-bhíodh- is dócha go bhficfidís i's a’ choíll é - gurb é
go taibh a’ t-ór go léir aige. Tháinig sé annsan-
cháinig sé - tháinig chúig nó sé chapaillibh agus barrail
ile ’ca agus nuair a bhí sé chómh laidin d’fhéim go
gceannóch sé an ile go léir, ’á dhianamh amach
go rabhdar tagaidhthe i bhfad ó bhaile - i bhfad
éireann ó bhaile - agus gur chualadar go raibh a
leithéid sa t-sráid. Dherú de dheabhramh do
cheannuig sé nach aon - seadh, cheannuig sé na
h-ualaíghe go léir agus mar bhádhbharaí sa domhan
is é bhí sé ag imtheacht a’ bhéidheáil maidean
í adeir sé leis a’ gcailín gan aon chodla bheith
errthi is teine mhaith a chuir agus do - bheith ollamh
nó an bhroicfeast a thabhairt dosna cuirréar
aidhthe ’bheidís ag imtheacht. Imbaisce bhí - ní
caibh aon íle aici le cuir sa lámpa - chuaidh an
lampa i n-iag errthi. Seo amach í agus - ad ianet
bhí aon bharraille amháin un go raibh ile un agus
samhlaidh a bhí daoine istig i's na barraillí go
éir, agus bhuail sí deaig ar bharraille aca agus do
corruig a’ rud istig un. "Do bheinim-se an
iabhal amhuise" adeir sí, "go gcuirfead-sa iachall
cainnte sao - mara b’adhbharaí
barra aon airm.
ort fuireach socair." Do fuair sí an íle agus do
iarr
thug sí léithe ceaintín di agus bhí oiler muar
na
uisce ar a’ dteine aici chun nidhthe ’dianamh agus bhí
chualaidh sí an rud a’ corruíghe sa bharraille.
cha
Ní dhin sí aonní ach bhí poll sa bharraille chun le
gaoithe bheith aca 'dul ar a’ mbarraille, scaoile a
air síos is chuir sé screadh as. Tháinig sí chun
a
na h-aon bharraille riamh siar go tóin aca t
is do chaith sí tómhas d’fhéincín scéith orrtha
is bhí nach aon léim istigh sa bharraille ’ca
is iad a’ béicig. "Bheirim-se an diabhal", a dúirt sí
nuair a tháinig sé ó bheith a’ béideáil - an
di
máighistir - "nách misde dhuit a reádh gur
a
geárr go mbeithfá thógtha san aér. Tá na h-aonne ’n-
bharraille riamh", adeir sí, 'á bhfuil un aca is
fear istig un is nach aon léim aige is mar o
a bhfuil sé seólta go maith- a’ ceann aige, a ma
sí, "caitheas feircín d’uisce te i's gach aon
bharraille ’ca go mbeir an diabhal - ciaca mar
nó beó anois iad," adubhairt so, táid siad annsan
amuich. Nanm an diabhal, thíomáin i n-ainm an
diabhail síos ins a’ bhfairrge iad," a dúirt sí, "is agus
scaoil amach fé’n bpoll iad is beidh siad ’na go
aic age daoine!". Is amhal a bhí fear istig is
nach aon bhorraille riamh aca, ach pé méid a
Bhí sa chloich ná raibh gan to
chuaidh fear an hotel agus cho
leis ’n-a dhiaidh san í agus do
dritháir. Siné ’gat é.
teáin sé).]
a
ireacht
"Tá m'athair caillte anois lé h-aon bhliadhain
diag ar fichid agus chonnaic sé muarán de’n droch
saoghal, go dtugadh sé - nuair eirigh sé suas
’n-a bhuachaill láidir gurb’é a chúram na
h-aon tarna lá a’ tarrac daoine go dtí
roilig ’á gcur gan chómhra ná aonní eile ach
mar a chuirfeadh sé cómhra chloich orrtha
agus go raibh na h-aonne a’ tuitim leis an
ocras gur dhuibh na práthaí ins na poill
i dteannta na ngarraidhthe agus mara mbeadh
an t-slíghe go rabhdar a’ muireachtaint ná
beadh aonne suas a go n-oibríoch sé ó dhubh
go dubh ar dhá thuistiún sa ló agus ná faigheadh